#71 Geloven over de generaties heen (met Dick en Marjan)
Hey, wat goed dat je weer luistert naar geloofsvoergesprek. We zijn aanbeland bij aflevering 71 en in deze aflevering gaan Dick en ik in gesprek met gast Marjan, die al eens eerder te gast was. En in deze aflevering gaat het over geloven over de generaties heen. Welke rol spelen generaties daarin? Super interessant, leuk onderwerp Marjan.
Speaker 1:Dank voor het aandragen en veel plezier. Ja, voor ons is het goedemorgen. Wij zitten hier aan mijn keukentafel en wij is natuurlijk dik. Ja. Uiteraard, maar we hebben ook een gast en dat is ook een ja, toch wel een soort van bekende.
Speaker 1:Marian, welkom.
Speaker 2:Dank je wel.
Speaker 1:Leuk dat je er weer bent. Wij hebben al een keer eerder gepodcast. Dat is al wel weer lang geleden.
Speaker 2:Ja, ik weet niet.
Speaker 1:Meer meer dan een jaar denk ik.
Speaker 2:Misschien
Speaker 1:ja. Ja, dus nou zo zie je maar er zijn gasten die gewoon nog een keer terug durven te komen, dus
Speaker 3:Ik wou zeggen dat durven moeten we dan maar onderstrepen hè?
Speaker 1:En nou Marjan, je hebt ook een onderwerp meegenomen, dus dat vinden wij helemaal leuk natuurlijk. Jij wilde het eens met ons hebben over geloven en dan in de context van generaties. Dus geloven over de generaties heen en je verklapte net al voordat we op een record drukte dat dat ook wel kwam omdat wij in onze podcast ook wel eens worstelen met die traditie waar we uit voortkomen die we een warm hart toedragen aan de ene kant en aan de andere kant ook wel onderkennen dat die traditie niet kan blijven zoals ze is omdat ze dan niet meer die nieuwe generatie zal kunnen aanspreken. Nou daar stuurde jij een doorwrocht artikel over en ja wat was voor jou de aanleiding om juist over dit onderwerp te willen praten met ons?
Speaker 2:Ja het is eigenlijk gewoon een beetje andersom dat ik het zelf al heel lang interessant vind om over generaties na te denken. En ik herkende het zeg maar in wat bij jullie soms aan de orde komt. Ook als het gaat om het gebruik van woorden die heel traditioneel zijn, dan puzzelen jullie daar altijd wat mee.
Speaker 1:Worstelen.
Speaker 2:Ja worstelen, puzzelen. Ja. Dat vind ik vind ik mooi dat je niet zoiets hebt van ach wij gaan het wij doen alles op onze manier want wij zijn millennials of ja.
Speaker 1:Dit is voelt meteen als een messteken.
Speaker 3:Ja. Nee we zijn toch millennials.
Speaker 1:Voel jij je millennial dik?
Speaker 3:Nee voelen doe ik me niet, maar volgens de definitie hoor ik daar wel toe.
Speaker 1:En jij ook. We zitten wel in het leeftijdscohort Millenial. Ja. Daar worst ik ook mee, Marianne. Maar goed, laten we het gezellig houden.
Speaker 1:Ben jij dan, Marianne? Jij ook Millenial?
Speaker 2:Nee, ik zit tussen de boomers. Boomers? En babyboomers en de eerste generatie die zichzelf echt als generatie profileerde en en de millennials in. Mijn generatie is de generatie x en de x hebben ze gekozen omdat ze na de boomers, Babyboomers was heel duidelijke naam, niet zo goed wisten hoe wat de nieuwe generatie nou zou worden. En daarom stond er x voor.
Speaker 2:Millenials die worden ook wel de generatie y genoemd.
Speaker 1:Dus jullie zijn de generatie die die waar ook niet een meer pakkende term voor gekomen is. Jullie zijn gewoon blijven steken of x.
Speaker 2:Ja, ja maar het is wel weer grappig dat Ele Musk ook van generatie x is en om die reden onder andere om die reden ook Twitter x is gaan noemen.
Speaker 3:Ja en en komt millennials betekent ook niks. Gewoon omdat er een millenniumwisseling tussen
Speaker 2:God.
Speaker 1:Ik vind ik val het gewoon generation x zo of zo niks zeggend
Speaker 3:Ja maar generation z.
Speaker 2:Ja dat
Speaker 1:ook niks.
Speaker 3:We we dan nu mensen, maar dat is ook niks natuurlijk.
Speaker 1:Nee dat het, nee.
Speaker 2:Dat is de generatie van van mijn kinderen weer. Ja. En en die naam die klinkt in het Engels juist wel weer heel leuk. Hebben jullie dat wel gehoord? Hebben ze het altijd over generatie gen z?
Speaker 1:Gen Z ja dat klinkt wel weer wat
Speaker 3:Beetje manga achtig, Japanse.
Speaker 2:Maar goed dat is dan hebben we gelijk een beetje de uitleg van de generaties gehad. Wat mij betreft hoeven we daar niet heel veel in te zoomen. Hoewel ik dat wel super interessant vind, maar dan wordt het ook weer zo navelstaarderig of zo.
Speaker 1:Maar wat wat vind jij je, toen je net startte toen zei je ja, ik vind gewoon het heel interessant om over generaties na te denken. Wat wat wat boeit jou daaraan?
Speaker 2:Ik denk dat ik het de hele term generatie x ooit eens vanuit de krant of zo heb nou ja, voor het eerst kennis mee hebt gemaakt.
Speaker 1:Ja.
Speaker 2:En ik weet niet meer precies wat ik toen dacht, maar op de 1 of andere manier was ik gewoon benieuwd. En later kwam het toen eigenlijk toen de millennials, de generatie na mij, op de arbeidsmarkt kwam. Die was duidelijk die was duidelijk anders dan daarvoor en toen kwamen er ineens boekjes en er kwam ineens informatie over van hoe moet je nou op de werkvloer met de jongeren omgaan, want die zijn zo anders. Dat werd van ons nog niet gezegd. En toen werd die indeling gemaakt.
Speaker 1:Heb jij dat zelf persoonlijk ook zo ervaren dat die generatie echt anders was op de werkvloer of op een ander terrein?
Speaker 2:Nee, heb er zelf niet mee te maken gehad. Nee, nee, want ik ben niet de baas van een bedrijf of zo ja of ik sick. Nee, maar ik ik eigenlijk, het klinkt zo zo zielig of zo, maar eigenlijk had ik toen wel zo heb ik heb ik nog steeds dat ik dacht van ja nu omdat er een generatie na ons komt die het meer zelfbewust is en anders is nu gaan ze zich er ineens mee bezig houden, maar wij waren ook al anders dan de baby boomers, maar dat was niet belangrijk.
Speaker 1:Nou ja, volgens mij Schimutto ben jij hebt jezelf volgens mij weleens in de voorbereiding heb je jezelf weleens eens gekenmerkt als een soort verloren generatie.
Speaker 2:Nou zo wordt die generatie ook wel genoemd. Ook in onze, toen wij op de arbeidsmarkt kwamen was het de jaren 80 en was er een of een dip in de economie. Maar je hebt ook de gedachte dat de babyboomers worden ook wel de protestgeneratie genoemd. Want er was heel wat om voor te protesteren. En toen wij volwassen werden was dat klaar.
Speaker 2:Er was niet zoveel meer te doen.
Speaker 3:Ja, ja, exact dat. Daar moest ik ook meteen aan denken. Ik snap wel waarom dat de verloren generatie doet omdat die generatie daarvoor die had zoveel op zijn bordje. Er werd zoveel aan toegekend dat die generatie eigenlijk per definitie al, nou dat kon je eigenlijk niet toppen. Dan moest je moest je nog meer protesteren, dan moesten er nog meer verworvenheden worden bevochten en dat kon niet want die waren er eigenlijk allemaal al gedaan en ik denk dat na zo'n generatie het ook logisch is dat er dan eventjes een soort consolideren is ofzo van al die dingen die je net bevocht hebt dat je dan eerst even gaat uitvinden van wat hebben we nou gedaan en de stofwolken die we trekken Brengt het wat we
Speaker 1:van verwacht hadden.
Speaker 3:Ja exact, zeg maar jouw generatie dan kaler afsteekt bij dan als we het inderdaad hebben over de flower power en de sixties en blablabla.
Speaker 2:Ja en dan speelt er nog 1 ding mee dat consumentisme, de supermarkten bijvoorbeeld, dat kwam allemaal op toen ik kind was. Maar toen ik een beetje bewust in de wereld stond, was er al zoveel aan reclame op tv. De tv was ook in opkomst nog, net voor mijn tijd. Dus wij keken rond in de wereld en zo wordt het wel beschreven dat we in het algemeen een beetje dachten van oké, waar gaat het eigenlijk allemaal om? Je werd zo overspoeld met reclame en dat was nieuw, maar het werd ook niet besproken.
Speaker 2:Dus dat er, niet bij iedereen natuurlijk, maar er zijn wel schrijvers die die dat zo beschreven van of die dat thema behandelen van ja, waar gaat het nou in de wereld om en je gaat wel meedoen met het consumentisme, maar tegelijk kijk je er nog een beetje naar van oké, maar wat is nou eigenlijk de diepere zin? Terwijl de latere generaties die zullen ook heus wel eens die vragen hebben, maar leef je al wat langer met zijn allen in een wereld waarin dat gewoon is.
Speaker 1:Kan je dan zeggen dat dat jouw generatie daar dan omdat het nieuw was best wel passief in was?
Speaker 2:Ja, heb vaak vaak dat idee als ik ook om me heen kijk in de kerk naar mijn leeftijdgenoten is het je wel eens opgevallen dat er nauwelijks van in de kerkenraad zitten?
Speaker 1:Nou het is grappig dat je dat noemt. Wij hebben een, het komt af en toe wel eens ter sprake, de kerkenraad hè, het bestuur van de kerk en sinds een jaar zit ik daar ook in en we hebben daar laatst openden we dat kerkjaar met elkaar hadden we gewoon een ochtend was wel leuk en toen ging het ook even hierover. Of tenminste het kwam eigenlijk ter sprake en iemand die zei precies wat jij nu zegt. Je zei kijk eens om je heen, Renko, kijk eens naar de mensen die actief zijn in de gemeente. Natuurlijk is dit generaliserend hè, dus we gaan een aantal mensen tekort doen als je dit soort dingen zegt, maar hij zei kijk eens om je heen, kijk eens hier in deze ruimte om je heen en kijk eens om je heen in bredere zin in de kerk en kijk eens naar de generaties die vertegenwoordigd zijn, die actief zijn, die vaak ook langer actief zijn al en die en toen dat was echt best wel shocking dat ik dacht wow er zit een generatie van mensen denk ik die nu eind 50 zijn in de 50 zijn, begin 60 die heel veel doen nog steeds terwijl ik denk stel je voor dat al deze mensen zouden kappen.
Speaker 1:Ja. Dan staat er dan staat er helemaal geen nieuwe generatie klaar.
Speaker 2:Nou ja, jouw generatie die het gelukkig vorig jaar vorig jaar of zo?
Speaker 1:Ja, dat dat merkte iemand ook dan precies dit ook op die zei van hey eigenlijk zit daar tussen een generatie en dat vind ik wel leuk dat je dat noemt. Dat is wat diegene ook zei dat daartussen zit een generatie die op een of andere manier hij had daar overigens geen waardeoordeel over maar op een of andere manier niet dat niet heeft hoeven doen misschien omdat die generatie daarboven al zo dominant dat kon doen en en daar positie op innam en en nu kalft dat af omdat die mensen gewoon ouder worden en ook een keer wat anders gaan doen en nu is mijn generatie aan de beurt, maar dus inderdaad van heb zit het er nog eentje tussen kom op.
Speaker 2:Mijn generatie is een beetje los zand en ik heb ze ik heb ze ik heb het hier met 2 van hun over gehad en zij herkennen het dan wel. Maar daarom vind ik het zelf ook wel belangrijk om jezelf meer te begrijpen zonder waardeoordeel of zonder oordeel.
Speaker 3:Maar dat vind ik wel nu ga ik meteen denken van oké dat we het over deze generatie met zit ik, we hadden het over millennials net. Ja. En wij voordat we begonnen opnemen hadden we het over van wat kenmerkt dan zo'n millennial of wanneer ben je dan eigenlijk nog een echte millennial, wanneer niet. En toen we ooit een keer hebben de definitie hier zijn we tegenkomen van als je nog denkt in offline of online dat zou dat is wel echt een breuklijn want als je nog denkt in offline dan ben je eigenlijk gewoon oud en dan ben je misschien wel geen millenium.
Speaker 1:In ieder geval geen millenium.
Speaker 3:En ik dacht ja maar eigenlijk in het gebruik om met internet en al die dingen is is onze generatie ook wel passief Ik denk zeg maar qua ethiek en alles waar jij in werkzaam bent Renko dat komt is pas nu in opkomst. Volgens mij gebeurt er dan zoiets nieuws als het internet en dan staat die generatie die daar dan net mee te maken heeft die staat eventjes gewoon even verbouwereerd gewoon om zich heen te kijken van wat gebeurt hier waardoor een soort passiviteit ontstaat en je denkt nou weet je ik
Speaker 1:weet je nou naïviteit ook wel.
Speaker 3:Naïviteit weet je wel we hebben we gooide alles maar online en al onze wachtwoorden weet je we zijn helemaal we kennen dat niet en nu pas gaan we nadenken van hoe moeten we dat inrichten hoe moet het met artificial intelligence en dat soort dingen. Terwijl ik ook zou kunnen zeggen dat onze generatie ook op dat gebied misschien ook wel een beetje had wat jullie generatie had ook op die andere dingen. Ja. Van is het niet gewoon dat als je naar een hele grote omwenteling dat je gewoon even echt om je heen staat te kijken.
Speaker 2:Ja, de de omwenteling gaat sneller dan je zelf kan bijhouden.
Speaker 3:Ik niet dat ik daarmee passiviteit altijd goed wil praten, maar ik kan me er ook wel iets bij voorstellen als je dat zo zegt. Ik denk van ja, ik snap ook wel dat je niet meteen in de actiestand schiet.
Speaker 1:Er gaat ook wel een bepaalde belofte vanuit of zo hé. Het straalt toch ik ik ik ik ben heel oud. Ik toen ik in de gaten kreeg wat internet was toen dacht ik dat was mindblowing weet je wel dat je dat zo zo'n grote verandering en dat is natuurlijk daarna heel heel hard gegaan en ik ben dus iemand die nog in dat offline online zit en ik ben ook inmiddels een vrij bescheiden gebruiker van al die online diensten. Ik ben wel groot gebruiker van geweest, maar nu zie ik meer die schaduwkant en denk ik van nou geloof ik allemaal wel. Maar die belofte die er vanuit gaat, dat wil ik zeggen in aanvulling op passiviteit en naïviteit denk ik dat het ook mee te maken heeft maar ook wel gewoon dat je om je heen kijkt en denkt wauw of zo.
Speaker 1:Gaat iets vanuit waar je vooral nog de positieve kanten van benadrukt omdat die negatieve kanten zich nog niet in jouw gezichtsveld gemanifesteerd hebben zeg maar of dat ben je of die wil je niet zien. Ik kan me voorstellen Marjan bij jou die generatie voor jou die veel vrijheden bevochten heeft, veel geprotesteerd heeft zoals je zei. Ja, daar kwam een soort ruimte waar je misschien een soortgelijke reactie op had. Dat je dacht van hey wauw, daar gaat een mogelijkheid gaat daar vanuit.
Speaker 2:Ja, optimisme en ook iets van het idee van maakbaarheid. Ik weet niet.
Speaker 1:Ja, jouw generatie kan ik dat niet beantwoorden of jij dat zo.
Speaker 3:Maar misschien toch ook wel weer de eerste kritiek. Ja, daar had je natuurlijk ook al over. Ik zit gewoon te denken, mag heel graag films kijken en in die
Speaker 1:Heel graag.
Speaker 3:Echt heel graag. De films uit de jaren 70 kenmerkt zich ook wel echt door heel veel experimenteer drift, heel veel paranoia ook wel heel veel kritiek eigenlijk ook al op de jaren 60 eigenlijk. Een beetje dat naïeve van Woodstock enzo van alles is maar blij en happy want eigenlijk die droom die knapte natuurlijk ook. Dus die er was ook al weer kritiek. Er wordt ook al weer meteen dit wordt als voor het eerst wordt er positivisme gaat ook wel wat barstjes vertonen.
Speaker 3:Maar ik moet goed In
Speaker 2:de jaren 70.
Speaker 3:Dat je dan en dat stroomt dan door in de jaren 80 en dan ja, nou ja dan gaan dan gaan we langzaam op kruipen richting de millennials denk ik.
Speaker 1:Ik heb wel altijd gedacht als het om die generaties ging, is zo arbitrair we zetten mensen bij elkaar met
Speaker 2:een bepaald
Speaker 1:leeftijdscohort en dan zijn we een generatie. Dat is in zekere zin wel waar, maar het is wat jij wel zei Marjan, noemde dat voorbeeld van die breuklijn met online en offline. Er zijn natuurlijk wel bepaalde gebeurtenissen die die een enorm vormende invloed hebben op op op een leeftijdscohort. Dus ik ben later daar wel iets anders naar gaan kijken dat ik dacht ja er zit zit wel meer achter dan alleen maar we dragen dezelfde leeftijd.
Speaker 3:Ja en plus dat je dan op een gegeven moment echt hebt dat je dan nu en dat heb ik dus nu al een beetje dat je naar echt naar een jongere generatie dan zeg ik het al. Dat je echt naar een een waarvan je eerst dacht we zijn allemaal hetzelfde en in een keer merkt wacht even deze groep is wel echt anders en ik weet niet ik heb zelf geen daar geen definitie van welke welke leeftijd dat is maar op een gegeven moment merkte ik van wij denken heel anders terwijl ik echt de jaren daarvoor gewoon allemaal gelijkgestemden tegenkwam. En nu in 1 keer merk je dus dan dan merk je in 1 keer ja generaties bestaan wel.
Speaker 2:Ja en je moet het wel inderdaad je moet het wel altijd relativeren want iedereen groeit ook binnen een ander milieu op. Ja. En je verandert als je ouder wordt, maar het is zit ergens ook heel erg een logica in dat niet de tijd waarin je geboren bent, de tijd waarin je zo'n beetje volwassen wordt dat dat de stempel drukt op jezelf en dus op je leeftijdsgenoten.
Speaker 1:Dus eigenlijk als je als je zou uitzoomen kan je nergens een harde grens aanwijzen. Je kan niet zeggen nou daar zit een grens, jij zit in dat bakje en jij zit in dat bakje. Maar als je maar toch heb je die ervaring die jij net schetste. Op een gegeven moment denk je wel stel je vast wacht even hè, die zij denken echt anders dan ik. Zij kijken er dan af, ze hebben echt een ander wereldbeeld dan ik.
Speaker 1:Of nou ja, wat wil dat maar eerst.
Speaker 3:Dan ga ik zelfs een beetje van die oude uitspraken doen van nou ik snap ze niet meer of weet je wel dat je dan. Ik ga ze gewoon wegzetten.
Speaker 1:Je bent jongerenwerker in de kerk toch?
Speaker 3:Ja ja maar soms is dat dus wel zo dat ik elke keer mezelf de ja het was natuurlijk ook het artikel waar Marian ons meestuurde van wat erover ging. Dat ik dacht van oeh dat klinkt allemaal wel een beetje zuur en dat ik dan soms wel merk van dat krijg je dan nog wel eens als je naar andere generaties dat die onherkenbaarheid daarvan misschien gedeeltelijke herkenbaarheid ook al een beetje in de hand werkt dat je denkt alles waarin ik ben opgegroeid ja dat ken ik dus dat is vertrouwd en dat is goed dan eigenlijk en dan die andere generatie is toch een beetje die luisteren niet meer naar traditie of zo of dat soort dergelijks.
Speaker 1:Het is makkelijk om het af te doen eigenlijk.
Speaker 3:Ja en dat je ook merkt dat ik dat dan soms ook doe. We hadden het even voor die tijd altijd over muziek en en dat ik inderdaad denk van goh waar luisteren die jongeren van nu naar weet je wel en dan zeg ik dat zo en dan denk ik jeetje nu zet ik mezelf echt af naar een andere generatie toe en dan ga je onderscheid maken wat ik dan ook weer jammer vind. Ja. En dan moet je als jongerenwerker zo proberen te vermijden.
Speaker 2:Ja, want in dat artikel van een filosoof Dirk de Schutter. Ja,
Speaker 3:in Belg.
Speaker 2:Ja, ging het heel erg over van dat vroeger er helemaal geen nadruk op generaties lag omdat het erom ging dat je een traditie doorgaf. Ja. Hij gaf het voorbeeld van het Romeinse Rijk, ook van het Christendom dat een keer ontstaat. En dan doorgegeven wordt. En als het goed is wordt dus en wordt bewaard en wordt vernieuwd.
Speaker 3:Ja, ja, is belangrijk ja.
Speaker 1:Ik vind dat ook altijd mooi om in de Bijbel te lezen. Staat heel vaak die oproep in hè van vertel dit aan uw kinderen hè, we maken een teken. En als uw kinderen dan vragen, maar wat betekent dit hè. Of die stoel aan tafel die die vrij moet blijven en en en gebruiken rondom maaltijden. Als uw kinderen dan vragen waarom doen we dit?
Speaker 1:Dan heb je dan de aanleiding om uit te leggen waarom je dat doet. Er staat een heel aantal keren in het oude testament vind ik altijd.
Speaker 2:Ja, wat mooi.
Speaker 1:Vind ik altijd gaaf want dit precies volgens mij
Speaker 2:Een steen blijft altijd hetzelfde maar het is de aanleiding dan om er ook over te gaan praten.
Speaker 1:Ja precies, dat leek van aardig best wel cool bedacht eigenlijk al meteen.
Speaker 3:Ja en en er staat in het artikel hebben we het dan over dat dat conservatisme die wil dat echt bewaren dus die die gaat die laat de gewoon bijna gestold in de tijd. Dus die past die betekenis dan niet aan. Maar het is inderdaad wat je zegt je dat dan Dus je geeft traditie door, maar het is ook wel de bedoeling dat je dan iets nieuws eraan toevoegt. Dus je moet het bewaren en doorgeven.
Speaker 1:Is dat is dat niet een veel te moeilijke opgave dan Marjan? Want wat is het nou? Is het nou bewaren of is het nou vernieuwen? Kan dat allebei tegelijk? Hoe hoe?
Speaker 2:Nou ik moest ook denken aan aan jullie denken jullie vorige podcast toen jullie het hadden over het woordje genade wat iemand niet wilde opgeven. Dat woordje moest en terwijl de jeugd, de jongeren, echt de jonge jeugd niet meer weet wat dat betekent. En dan dan ja jullie hebben wel de wens om het te vernieuwen en
Speaker 1:maar een hoop te lastigheid.
Speaker 2:Ja.
Speaker 3:Ja, eigenlijk we, nee ik wil met die stoel aan tafel willen dat woord genade bijvoorbeeld hadden we eigenlijk heb ik eigenlijk de wens van die moet eigenlijk gewoon misschien nog wel op tafel liggen en als dan iemand ernaar vraagt dan kunnen we hem dan hebben dus die traditie te pakken, maar dan kunnen we daarna dan die vertaalslag maken. Dat is dan misschien een beetje
Speaker 1:Een soort compromis of tenminste zo probeer je die bij elkaar
Speaker 3:te brengen zeg maar.
Speaker 2:Ik denk dat jullie zeg maar zelf dat wat jij beschrijft van ja, je vindt jezelf alweer haast ouderwets soms vergeleken met de nieuwe generatie. En dan heb je ook het gevoel van zitten ze wel te wachten op wat ik hoe ik het breng?
Speaker 1:Lukt het nog om die brug te slaan?
Speaker 2:Ja dus. Ja, want ik jullie hebben helemaal niet zoiets als van ik wil het conserveren. Dat heb je niet, maar je kan een aarzeling hebben of de nieuwe generatie toch wel hoe jij het brengt wil aannemen. Maar
Speaker 1:ik denk dat het meer een soort, als ik het mezelf spreek, meer een soort onbeholpenheid zou zijn dan een stellige overtuiging dat het niet opnieuw verpakt mag worden.
Speaker 2:Ja, en ik denk maar die onbeholpenheid inderdaad en die is maar die is dus heel erg begrijpelijk, maar dat we het dat we het daar misschien over moeten hebben zeg maar. Ja, niet alleen wij maar breder.
Speaker 1:Hé, nou en ik wil nog even terug naar dat artikel want het punt wat die schrijver daar ook wel maakte. Hij hij stelt eigenlijk dat die nieuwe generatie niet meer zich zo verbonden voelt met die traditie sterker nog hij zegt er is een breuk nou dat waren wij allemaal wat minder drastisch maar goed hij werkt op een gegeven moment toe in het einde van zijn artikel naar zijn punt dat de huidige generatie veel meer naar voren toe georiënteerd is hè. Dus eigenlijk veel meer kijkt naar de belofte van de toekomst en niet zozeer de herinnering aan het verleden en ik moet dan meteen denken aan aan klimaat dan dat is natuurlijk weinig ja ik vind dat een weinig rooskleurig perspectief wat daar wat er wat er op ons afkomt en dan kan je als kan je als jongere misschien denken ja ik kan heel lang bezig zijn met de traditie waar ik uit voortkom hè. De generatie waar ik bij hoor en de generatie voor mij, maar ja ik denk dat die urgentie vanuit de toekomst op hun afkomt en die maant hen tot reactie. Ja.
Speaker 1:Die die zet hun aan tot overtuigingen tenminste ja ik ik kon daar wel in meegaan dat ik dacht, maar ik kon ook tegelijkertijd eigenlijk alleen maar het klimaat aandragen als als overtuigende als overtuigend voorbeeld voor mij.
Speaker 3:Ja, nou plus ik dan dacht van ja als we altijd over de toekomst we hebben ook een generatie gehad die tegen kernwapens was omdat die ook in de toekomst keek en die dacht de wereld die er voor onze kinderen is dat willen we niet dat ze straks de 1000 kernbommen, nou die liggen er volgens mij nog steeds, maar dat we die nog steeds dat we de aarde gaan verwoesten. Dus ook die andere generaties hadden echt wel een blik naar voren en soms ook over hun eigen generaties heen. Dus ik voel, het was meer met die breuk dat ik dacht van ik snap het wel en klimaat is dan een heel duidelijk voorbeeld, ik dacht in die andere generaties waren dat ook mensen die niet alleen maar achteruit keken maar ook vooruit wensen hadden. Ik denk dat gewoon een beetje zo'n beetje van de jaren 90 werd gezegd van greet is good. Dat was echt zo'n hele kapitalistische navelstaarde generatie en dan ga je daarna weer volgens mij is het gewoon zo'n hoge laag conjunctuur achtig iets waar ik die breuk gewoon minder zag.
Speaker 1:En dat we daar eigenlijk tussen die generaties ook niet hard een breuk kunt aanwijzen. Hij is er wel verschil, je kunt niet aanwijzen. Daar ging het zie je daar ging het.
Speaker 3:Daar zie
Speaker 1:je een scheidslijn.
Speaker 3:Nee, ik ben ook op ik ben daarom ook wel positief want het is ook zo van ze doen niks met met traditie. Maar ik denk eigenlijk ze doen er wel
Speaker 1:wat mee.
Speaker 3:Maar die vorm is ook dat doet hij ook. Hij zit hier te zoeken van maar wat doen ze dan met die traditie? En dat snap ik ook niet altijd. Ik denk wat doen jullie daarmee? En dan komt die onbeholpenheid er weer mee.
Speaker 3:Dan denk ik omdat ik het niet herken weet ik ook niet hoe er moet inspelen. En dan zit ik er soms naast terwijl ze terwijl dat helemaal niet wil zeggen dat er geen vraag is.
Speaker 2:Nee en misschien als we het als we er positiever over kunnen nadenken zelf van dat dat wij een traditie in de goede zin van het woord hebben door te geven of dat wij iets iets kostbaars, ja is ook weer zo'n ouderwets woord, maar iets van waarde hebben door te geven. En we weten nog niet precies hoe, maar die hebben we wel om door te geven. Dan dan hebben we zelfs aan de jongste generatie ook wat door te geven.
Speaker 1:Maar wat ik dan ik wil nog even tot slot dan het hoofdstuk kerk nog weer aansnijden want ik denk dat voor het voortbestaan van een kerk voor deze vernieuwing dus zeg maar de waardering voor die traditie en tegelijkertijd en en en weer aanspreekbaar te maken aanspreekbaar is dat woord ja voor de nieuwe generatie. Daarvoor is het nodig dat de mensen die de kerk besturen, het klinkt allemaal zo spannend, het is allemaal niet zo spannend als het klinkt, besturen. Er zijn gewoon een stel mensen bij elkaar die over dingen nadenken, maar die club die dat doet die moet wel een afspiegeling zijn van die meer gelaagdheid in generaties en ik stelde net al eerder vast dat dat helemaal niet representatief is en waardoor je en ik heb dat zelf persoonlijk ervaren want ik heb al eerder in het kerkbestuur gezeten waardoor je denkt hey ik kom vanuit een andere generatie erbij maar ik ben wel een beetje de vreemde eend in de bijt en dus je komt met soort nou niet altijd even meeslepende vernieuwende gedachten maar je komt wel met de andere ideeën over hoe het zou kunnen en je merkt ook dan die onbeholpenheid die wij net benoemen die opmerk ik dan ook bij de oudere generatie boven mij dus die kunnen dan misschien nog denken nou in ieder geval een goed idee maar ja als ik alle goede ideeën dan vervolgens ook allemaal zelf alleen zou moeten uitwerken omdat de rest onbeholpen is met dit idee dan stroomt dat natuurlijk.
Speaker 1:Dus het lukt alleen maar als je ook een soort kritieke massa dan hebt. Dus je moet een vernieuwing moet wel geschaafd worden door voldoende mensen uit 1 generatie om die om die balans tussen aan de ene kant de waardering voor wat er was en het vernieuwen en het laten aanpassen aan de nieuwe generatie dat lucht je alleen
Speaker 2:maar als als je grote Voldoende massa maar ook voldoende verband want mijn generatie is het dus niet zoveel verband met elkaar.
Speaker 1:Dat is wat jij maar zegt.
Speaker 2:Generaliserend bedoelt. Maar ik zat ook te denken aan je kunt naar de je kunt proberen de taal van de nieuwere generatie voor jullie jij bent dan jongerenwerker en naar jullie kinderen zeg maar, zit ik te denken van je kunt zeg maar je aanpassen hun leefwereld dan hun taal gebruiken en dat is wel belangrijk. Maar dat is niet alles denk ik. Want als je je taal hebt aangepast, alleen maar je taal hebt aangepast, dan heb je nog niet de inhoud doorgegeven. Ik denk dat we dat het niet alleen gaat om de juiste woorden te gebruiken, maar te bedenken van wat is de de inhoud voor mij.
Speaker 3:Dat
Speaker 2:dat daaronder ligt. Dat kan wel eens te oppervlakkig zijn als je denkt dat je alleen je taalgebruik moet aanpassen.
Speaker 3:Ja, ik zou ook inderdaad zeggen dat je eerst de inhoud hebt en dat je je daarna bewust moet zijn van wat je zegt. Ik denk dat bewustzijn dat mensen beseffen dat ze misschien tot een andere generatie horen dat is eigenlijk zoals je dit allemaal ook opstarten van zijn we ons wel bewust van die verschil tussen die generaties en als je je dan bewust van bent, gaan we daar dan mee doen met dat bewustzijn? Dus als ik dan die inhoud heb en ik ben me bewust dat ik met een andere generatie aan het praten ben, dan kan ik de vorm gaan aanpassen. Maar aan de inhoud doet het verder niks af. Is dan aan die traditie.
Speaker 3:Dus ik denk ook wel, dat vond ik wel een belangrijk punt wat je eerder aanstipte. Heeft die generatie X wel het bewustzijn wat jij ook hebt van we hebben wat toe te voegen en we moeten nu misschien instappen en wij zijn een andere generatie. Is natuurlijk, je moet ook wel, sommige mensen die kijken ook niet om zich heen dus dan ga je maar gewoon door op dezelfde voet je hele leven lang. Ik denk ja, als je bewust bent.
Speaker 2:Ja, bewust zijn van het feit dat je generatie bent, ik bedoel ook de inhoud van wat wij geloven.
Speaker 3:Maar die staat er dan denk ik voor. Dus ik zou zeggen die inhoud zou ik altijd wel, daar kunnen we ook niet heel veel aan, daar moeten we ook niks aan veranderen zou ik zeggen. Dus die inhoud staat, maar hoe gaan we daar dan mee om?
Speaker 1:Maar ik proef bij jou Mean dat je misschien zegt die inhoud die die is misschien voor jouw leeftijdsgenoten niet altijd goed onder woorden te brengen, omdat die
Speaker 2:Maar voor jullie dan, als je dan worstelt met het woord genade, dan kan je, je kan ook denken van nou laat het woord dan maar even, maar wat wat Natuurlijk denken jullie wel eens aan wat het betekent. Ja, ja. Maar dat de oplossing niet is van gaan we nog het woord genade gebruiken of een ander woord. Maar weten wij nog
Speaker 1:Waar het over gaat.
Speaker 3:Ja. Ja, wat nou en hoe hoe
Speaker 1:hoe kijk jij dan naar onze generatie? Kun je die vraag eens voor ons beantwoorden? Weten wij dat nog als
Speaker 2:nep wat jullie zeiden als millennials dat je dat je zeg maar nog in die of en online wereld denkt. Zit te denken van jullie kinderen en de generatie vlak onder jullie. Even kijken hoor, ga je die nog, heb je nog ergens zoiets van ik ga hun iets meegeven uit mijn wereld dat niet alles digitaal is van jullie wereld. Heb je zoiets van kijken jullie ook, gaan jullie eigenlijk onbewust ook ervan uit van zij het gaat om hun dat je zeg maar ook om de toekomst richt van het zal wel allemaal nu helemaal in die online wereld gaan zitten.
Speaker 1:Nee, ga je gang, dikke.
Speaker 3:Nee nee ik zat van nee maar dan dacht ik weer van de inhoud, kijk wat ik ze wil meegeven die inhoud is dus dat bedoelde ik dus ook met van die gaat dan wel voor de vorm. Want uiteindelijk wil ik ze meegeven dat de kerk belangrijk is of ik vind de gemeenschap moet ik misschien zeggen. Misschien de kerk is niet eens het goede woord. De gemeenschap vind ik belangrijk, Bijbel vind ik belangrijk en ik vind het figuur Jezus belangrijk. Dus die dingen wil ik doorgeven en dat weet ik zeker.
Speaker 3:Dus dat is wat ik hen, dat is dan onbetwistbaar en dan ga ik naar ze kijken van ja, in welke vorm dan. Ja, kijk sommige zijn zijn in online vormen prima te vervangen dus ik zou ze, ze hoeven bijvoorbeeld niet meer mee naar de kerk. Maar de andere kant zou dan weer zeggen dan hebben dus die gemeenschap die ik zo belangrijk vind die hebben we dan niet meer dus dan kom ik toch weer op een wel een offline. Dus ik kan wel soms inspelen op hun wensen maar er zijn een aantal dingen van die traditie, dat is wel mooi aan jouw artikel, waarvan ik denk ja die zijn zo onwrikbaar die ja dan is de vorm gewoon hoe ik ze dat ga vertellen dat dat wisselt dan en dat is waarschijnlijk misschien meer iets generatie aangepast dan dat ik het zelf tot me neem.
Speaker 2:Die jongste generatie die hebben vanuit zichzelf kunnen zij iets gaan krijgen van ach die generaties boven ons die die leefden ooit in de wereld zonder dit alles en die kunnen ons toch niet begrijpen? En wijzelf kunnen dat ook hebben van wij wij zullen hun wel niet precies kunnen begrijpen. En dat is denk ik een valkuil waar we ons niet altijd van bewust zijn om om een soort grens zelf te gaan trekken die er misschien niet hoeft te zijn of die grens te gaan versterken. En de en wat die Dirk
Speaker 3:De schutter.
Speaker 2:De schutter, heel zwart-wit stelde van ja er worden geen tradities meer doorgegeven. Ja, dat kunnen wij niet in meegaan als christenen, maar dat we dat dus niet zien dat willen we toch, wij willen toch traditie doorgeven, maar dat we dat zien als een positief iets, want dat dat de lijm kan zijn tussen de verschillende generaties.
Speaker 1:Ik vind het wel ook een lastige opgave wel, als ik eerlijk ben. Het is wel moeilijk om, jij hebt jouw kinderen zijn begin 20, een tiener misschien nog 1 of 2?
Speaker 2:Ja, 1 tiener,
Speaker 1:20. Jij hebt eigenlijk al veel meer voor die opgave gestaan dan wij bij onze kinderen nog allemaal op de basisschool. Jouw jongste zit niet nog niet op de basisschool. Dus wij zitten wij wij ik ik ik voorzie ik kijk wel naar jou bijvoorbeeld en ik denk ja je hebt eigenlijk al een heel aantal jaren werk gehad dat was een soort wat jij zei van die jaren word je het meest gevormd daar moet het eigenlijk gebeuren. Je hebt in je rugzak heb je een traditie die niet echt lekker bekt voor zo'n generatie.
Speaker 1:Dus je moet een brug slaan, je moet dat
Speaker 2:Dat vind ik ook heel lastig Ik denk ook echt heel vaak van ja ik had het gewoon anders moeten doen. Ik voelde me er ook heel erg verlegenheid over van hoe ik wat ik mijn kinderen zou meegeven. En dan hoor ik jou in een podcast zeggen van ja, je zoontje had het een keer over van ja, hoef ik misschien niet elke keer mee naar de kerk en hoe je daarmee omgaat en zo. En dan denk ik van ja, je had misschien ook dat of dat kunnen doen. Maar dat zeg ik dan niet, omdat ik dat zelf zo goed heb gedaan.
Speaker 2:Maar ik dacht bijvoorbeeld aan dat je ook had ja, goed we grijpen terug in vorige podcast. Ja. Maar nee, Gewoon omdat jouw antwoord was van nou wij wij kunnen heus nog wel zo erg is het ook niet zeg ik nou even heel kort vat het even heel kort samen van je kunt gewoon zo erg is het toch ook niet. We zitten daar een uur of zo. Toen dacht ik van maar als ze 16 zijn is gemiddeld als ze 16 zijn, dan gaan ouders zeggen van dan hoeft het niet meer.
Speaker 2:Maar toen dacht ik je kan ook, zat ik gewoon te drinken, een idee van als je had gezegd van nou wij hebben als je 16 bent dan mag je het zelf weten, maar ik hoop dan dat je vanuit een soort positieve verwachting daarover, ik hoop dan dat je dan zelf zoveel, ik verwacht ook wel dat je misschien dan zoveel hebt meegekregen erover dat je het belang ervan inziet en of dat de kerk ook zo dan voor jou kan zijn, want we proberen dat ook te veranderen, dat jij dan er nog wel wil zitten. Dat je zeg maar, dat je al uitgaat van die, er zo een voortgang in zitten in het doorgeven van
Speaker 1:Ik snap je punt dat is een heel andere is een wat positievere bril om eigenlijk naar dezelfde vraag te benaderen en ik realiseer me overigens ook dat de antwoorden die ik nu geef dat lukt nu nog.
Speaker 2:Maar ik heb dat zelf ook niet gedaan hoor. Is meer dat ik denk van ik wou dat ik dat zo gedaan had.
Speaker 3:Nee maar ik denk in de kern blijf je nog steeds, dat bedoel ik dus ook niet met die inhoud voorop dat ik denk van als je maar aangeeft dat de gemeenschap belangrijk is dan mogen ze voor mij daarna een vorm kiezen die helemaal niet de mijne is. Als zij zegt van ja ik vind straks, ik kan me er niks bij voorstellen, maar ik vind straks een hele leuke online groep waarmee ik dit ga doen.
Speaker 1:Ja, ik
Speaker 3:heb er allemaal vraagtekens bij, maar dat is dan prima want ik heb ze dan datgene wat ik heb door willen geven namelijk dat de gemeenschap van gelovigen of mensen die hetzelfde delen als jij heel erg belangrijk is om je geloof vol te houden en dat Kijk als ik dat maar meegeef dan ben ik wel flexibel in de vorm die ze doet en dan kan ik ook wel inspelen op een andere vraag van een andere generatie. En ja hoe mensen een bijbel tot zich nemen. Kijk wij zijn nog van de generatie, ik moest alle bijbel dingen nog uit mijn hoofd leren. Die nieuwe die hebben allemaal apps en kleurplaten erin en weet ik veel wat allemaal. Dat is ook niet mijn ding.
Speaker 3:Maar ook hierbij denk ik weer volgens mij is de stelregel we willen graag de bijbel doorgeven en dat heeft een hele andere vorm en op een hele andere manier en misschien veel minder rigide waarvan wij denken oeh, daar moet wel meer discipline achter. Ja weet je, dan denk ik ook ja dat is dan moeten wij inspelen op die nieuwe generatie maar zolang ik dat maar herken en zolang ik maar een beetje de bigger picture zie denk ik dan denk ik wel van ja dan dan ik zie dat er nog wat te combineren. Niet dat dat makkelijk is, maar
Speaker 2:Nee maar ik bedenk nou ineens dat dat eigenlijk wel heel mooi is dat als je weet van dat je iets wezenlijks hebt door te geven wat inhoud heeft, iets wezenlijks is, dan wordt het kan het ook heel leuk worden om om over de verschillen in generaties om daar het over te hebben. Te denken hoe verschillend zijn jullie mensen van 15 jaar jonger en jullie weer van 15 jaar jonger. Omdat je dan ook niet dan kun je die verschillen soms zelfs wel een beetje uitvergroten zonder dat je bang hoeft te zijn dat het dus gescheiden groepen worden en dat mensen zich in hun groep gaan opsluiten. Want wat je bindt is dat wezenlijke.
Speaker 3:Ja, dan bedoel ik ook positief naar jou dat je dan niet nu terugkijkt en denkt van hè bah wat heb ik daar allemaal laten liggen. Ik denk ja als je dat als het goed is heb je die kern toch wel doorgegeven en wat ze daarmee doen is dan misschien niet altijd herkenbaar dat dat je denkt van hebben ze het al begrepen? Maar dat moet je dan op een gegeven moment ook maar loslaten als je zelf maar het idee hebt van ik ben zo'n traditie daar waren we met het artikel oneens dat wij gewoon zo'n traditie doorgever zijn en dan mogen zij het vernieuwen en er niets nieuws mee gaan doen op ons vaak onherkenbare manier of dat we denken zo onherkenbaar doen ze er überhaupt nog wat mee. Ja, heb daar gewoon vertrouwen in. Dan denk ik van dat dan die moeten hun eigen weg zoeken.
Speaker 1:Ja, ik vind wel, kan wel herkennen wat je zegt dat je eigenlijk moet nadenken over dat wezenlijke en dat dat dan in de vorm best wel wat vrijheid geeft en ook wel ontspanning geeft. Maar dat veronderstelt ook dat je dus dingen als elke zondag in de kerk zitten die ik gewoon meekreeg, dat was niet onderhandelbaar zullen we maar zeggen. Ja, dat wordt dan dus wel onderhandelbaar. Dat is dan wel de consequentie daarvan. Dus je moet dan wel loslaten dat die geloofsuitingsvormen zoals die voor ons heel vertrouwd zijn, dat je daarop toe gaat geven in het hopen en in de vertrouwen dat dat wezenlijke overeind blijft en ik zou dan zeggen inderdaad dat je dan ook een inspanning moet leveren om dan aan te sluiten bij die generatie onder je.
Speaker 1:En sluit dan aan ga mee toon interesse en en pijl af wat wij niet begrijpen om te kijken of datzelfde wezenlijke daar dan toch onder zit. En dat bindt dan. Dus ja, ik
Speaker 2:En ook eens vertrouwen dat je dat wezenlijke ook al vind je het bij hun nog niet maar dat je dat altijd nog elke keer weer mag doorgeven.
Speaker 1:Ja elke keer. Ja en ook later nog kunt vinden. Ja. Ja, het is ook een wel, ik sluit me ook wel aan bij wat Dick zei net, is ook wel moeilijk. Ik, ik,
Speaker 3:Ja, zal Marianne ook onderstrepen. We zeggen dit allemaal heel op. Zijn prachtige slotzinnen, maar makkelijk is anders.
Speaker 1:Nou Jan, we vonden het heel leuk dat jij weer bij ons in de podcast
Speaker 3:wilde Leuk onderwerp.
Speaker 1:Wordt een jaarlijks terugkerend uitje hoop ik of een terugkerend iets. Dank je wel. Leuk dat je er was en Dikke natuurlijk ook bedankt en tot de volgende week En jij natuurlijk bedankt voor het luisteren naar geloofsvoergesprek. En we hopen natuurlijk dat je er over 2 weken ook weer bent als er weer een nieuwe aflevering online verschijnt en natuurlijk in je favoriete podcast app. Tot dan.
