#53 Klimaatcrisis en christenen
Hey welkom, leuk dat je weer luistert naar een geloofsvoergesprek. En allereerst snap ik dat we je overvallen. Want we hadden gezegd de volgende aflevering komt over 2 weken online en we zijn nu 1 week verder en er is alweer een nieuwe aflevering. Dus kom even rustig bij, maar het gebeurt echt. Dit is deel 2 Althans, wij namen 2 afleveringen op, op 1 avond.
Speaker 1:En de eerste verscheen vorige week en dit is dus nu al de tweede. En in deze aflevering ga ik weer in gesprek met zware Lennard en vrienden Dick en Reinoud. En samen hebben we het over, jawel, de klimaatcrisis. Hoe erg is de klimaatcrisis? Ja, kun je dat relativeren?
Speaker 1:En hoe dienen we als christenen ons te verhouden tot de aarde en de klimaatcrisis? Wat is onze reactie daarop? Nou, leuk onderwerp wat ingebracht werd door gast Reinoud. Wordt gewaardeerd, dus we hopen dat jullie het een interessante gesprek vonden, vinden, zullen gaan vinden. Hoe dan ook, veel plezier voor nu.
Speaker 2:Welkom bij geloofsvoer gesprek. De podcast van het mooie blog geloofsvoer.
Speaker 1:Wauw. Als je nog niet geabonneerd was, dan ging, dan ga je dit nu spontaan doen.
Speaker 3:Ja, nou
Speaker 2:ik denk beginnen iets anders, maar nee volgende keer doe ik het weer gewoon zoals ik ze altijd doe. Hey we zitten hier weer lekker in Deventer, nog steeds kan ik wel zeggen. Het is hier inmiddels een gaatje of 30 in deze podcast studio en wie is we? Nou we is dat ben ik, Lennard,
Speaker 1:Dick,
Speaker 4:Renco en Reinoud. Nou moeten
Speaker 2:we Reinoud weer introduceren of zullen we gewoon zeggen luister even de andere aflevering en dan dan hoor je wie Reinoud precies is.
Speaker 1:Nou dat hebben we volgens mij de vorige aflevering helemaal niet gehoord maar Nee? Ja, je hebt je voornaam en achternaam gezegd maar en we hebben bij elkaar in de klas gezeten maar hebben we de vorige aflevering Lennard of Reinuit echt persoonlijk leren kennen?
Speaker 2:Kan je nog iets meer over jezelf vertellen Reynaert?
Speaker 4:Wat word ik zo geacht over mezelf te vertellen?
Speaker 2:Ben je eigenlijk een christen?
Speaker 4:Dat is een mooie vraag. Ik label mezelf wel zo ja. Oké.
Speaker 2:Oké. Mooi. Getrouwd?
Speaker 4:Ja, getrouwd, 2 kinderen, een kat en een leuke vrouw.
Speaker 1:Naast dat je getrouwd bent of is dat een onderdeel daarvan? Nee,
Speaker 4:was wel de voorwaarde om te trouwen en over het algemeen is ze nog steeds een hele leuke vrouw.
Speaker 3:Die kat kreeg je erbij toch?
Speaker 4:Ja meerdere, sommige zijn ook weer verdwenen maar daar zal ik de luisteraars niet mee vermoeien.
Speaker 2:Waar ga je de luisteraars wel mee vermoeien want ik zie dat je je telefoon in je hand hebt om wat te vertellen.
Speaker 4:Ja, voorwaarde om een keertje bij te kunnen dragen is zelf ook een actief onderwerp aanbrengen en nou ja, we hebben er eentje over over opgenomen en over Nitchenette en God is dood en het was een flinke hoge barrière. Dus ik hield hem lekker simpel in mijn optiek. De klimaatcrisis daar dat is op dit moment een groot zorgenpunt in in de tijdsgewricht waarin we leven.
Speaker 1:Ook van Stefan Paas hé. Is dat
Speaker 2:zo ja?
Speaker 1:Ja, maakt zich daar ook zorgen om. Jeetje, dat is echt zo'n grapje wat helemaal dood slaat. Dan niet jongen. Sorry Rein. Ja, nee,
Speaker 4:maar ik denk ook we moeten dat zeker niet bagatelliseren tegelijkertijd
Speaker 1:En nu lacht iedereen hé.
Speaker 4:Ja, voor de luisteraar thuis, het is onnavolgbaar deze
Speaker 2:Ik drukte niet aan de
Speaker 1:tafel van het lachen, maar we doen alsof het echt een hele slechte grap was.
Speaker 4:Kortom de klimaatcrisis. We moeten iets doen, tegelijkertijd moeten we ook niet onze eigen messias willen zijn, want hoe ik het in elk geval ervaar, is het dan echt zo rampzalig. Wat door mij heen gaat bijvoorbeeld is, zelfs als wij niet op aarde zouden zijn, gaat de schepping dan niet achteruit, denk ik dan, hè, als gevolg van de zonneval. Tegelijkertijd denk ik, dichten we onszelf niet te veel eer toe, in de zin van hoe impact, hoe natuurlijk hebben we impact, dat zien we allemaal aan al die lijntjes en alles wat we kunnen meten met kooldioxide uitstoot en dergelijke, stikstof tegelijkertijd denk ik ja de natuur is super super krachtig en die herstelt zich wel weer, de impact die wij hebben, Want wij zijn niet die komeet die in een keer al het leven op aarde uitwist en dat zijn wel de dat heeft de aarde ook al doorstaan. Dus tegelijkertijd denk ik zowel als je kijkt in de lange tijdslijn dat de aarde volgens sommigen bestaat, mogen we onszelf wel relativeren.
Speaker 4:6000 jaar toch? Ja of nog iets langer, maar ook vanuit een christelijk perspectief. In hoeverre moeten wij ons hiervoor inzetten wetende dat uiteindelijk redding toch van god komt en dit huis waarin we wonen dit bolletje een tijdelijk bolletje een tijdelijk huis is. Dus ja, wanneer doen wij genoeg? Afval scheiden, beetje braaf meepraten over dat het ons wel echt wat doet maar doet het je ook echt wat?
Speaker 4:Hoe of na ons komt de zondvloed. Hoe gaan jullie daarmee om, Remco?
Speaker 1:Goeie, Ik kan niemand aanwijzen. Wat mij bijvoorbeeld opvalt is dat partijen als de ChristenUnie waar ik lid van ben en op stem, overigens overweeg ik een keer anders te stemmen, dat daargelaten, Dat de partij als de ChristenUnie de afgelopen jaren echt naar links is opgeschoven op dit onderwerp. Van oorsprong staan christelijke partijen niet bekend als de meeste klimaat georiënteerde partijen. Misschien wel met de argumenten die jij net aandroeg. Ik vind het zelf prettig.
Speaker 1:Ik heb het prettig gevonden dat mijn partij op dat punt naar links is opgeschoven. Als jij dan net zegt van hey die aarde in hoeverre ik denk ik ben met je eens dat die aarde heel veerkrachtig is als je dan zegt hey die aarde die zouden niet uit de zondeval vanzelf achteruit gaan dan zou ik zeggen ja maar die zondeval die manifesteert zich dan via ons dus wij zijn het verhikkel waarlangs die teloorgang dan zichtbaar wordt. Dus daarmee vaar ik wel ook een grote verantwoordelijkheid om die teloorgang of onze invloed daarop om die op zijn minst te minimaliseren wetende dat het ergens ook een soort cocktail is waarvan ik denk ja dit wordt steeds voller en drukker en ja het wordt wel heel moeilijk om het allemaal kan dat nog wel een soort passieve houding werkt het soms wel in hand bij mij, dat ik denk ja maar dit is te groot. Dit gaat en dan kan ik soms echt geïnspireerd worden door jongere mensen terwijl ja ik voel mezelf ook nog wel jong maar goed ik ben dan toch 37. De jongere mensen die ja echt er vol voor gaan, dan denk ik ja, ik ik ben dan toch wel een beetje een laffe zak, weet je wel, die die eigenlijk het met de mond wel belijdt maar niet handelt naar zoals de jongere mensen handelen.
Speaker 1:Daarvan meen ik te kunnen zien, ja, die gaat hun aan het hart weet je wel het is een toekomst die die op het spel staat en dat sentiment deel ik niet en dat ben ik wel eens over nee dat ben ik niet wel eens daar ben ik wel over teleurgesteld in mezelf ik vraag me af waarom ik dat niet meer ben.
Speaker 4:Maar zou dat niet onafhankelijk van de nu hebben we het over klimaatcrisis maar het de grens was die De Correspondent een tijdje geleden stelde zodra je een taart taart schep hebt gekocht kun je het vergeten met je idealen want dan zit je vast aan je hypotheken en je kinderen en alles wat daarbij komt kijken.
Speaker 1:Ik heb wel laatst toevallig een keer met een taartdoos per ongeluk de taartschep ook in de prullenbak gedaan dus is het ook een soort grand reset mogelijk.
Speaker 4:Ja, maar maar you get mij point hé. Je hebt gewoon andere zorgen dan dan primaire zorg
Speaker 3:over de
Speaker 4:ijsberg snap.
Speaker 1:Dus ja, ik zeg eigenlijk daarmee dus ja ik herken wel mezelf in in dat ik er toch gelatender onder ben dan ik met de mond beleid en ik ik heb ik overweeg wel om nu om het even politiek te maken het vriendschap tussen PVDA en GroenLinks als blok tegen de huidige coalitie waar mijn partij nota bene onderdeel van is. Ik overweeg serieus om op dat blok te gaan stemmen omdat ik denk van het is echt tijd dat het anders gaat en dat die aarde vanuit hele andere vertrekpunten of dat politiek bedreven wordt met hele andere vertrekpunten rondom die aarde en duurzaamheid in de toekomst en daar mag best zware offers gevraagd worden ook van mij. Dat ben ik wel bereid te betalen dus dit is wel eens een leuk thema. Het is wat mij bezighoudt en ik zie tot slot dan ik zie mezelf dus als iemand die zijn gedrag meer in lijn moet brengen met wat die graag met de mond mag
Speaker 4:politiek mag belijden
Speaker 2:ja ja ja maar je zegt je voelt je er wat gelaten onder en dat wil je niet maar reinhout die stelt jou net gerust toch van hoeft je het is prima dat jij een beetje gelaten eronder voelt want het is helemaal niet zo urgent allemaal
Speaker 1:nee maar dat ga ik dus niet in mee hij zegt net van natuurlijk opent hij de podcast even dus moet een beetje stevig neerzetten maar ik ga niet mee met de redenering dat dat de invloed van de mens op de teloorgang van de aarde marginaal zou zijn of dat dat dat de invloed daarvan relatief is omdat die door de loop van de tijd natuur wel weer veerkrachtig is. Ik denk dat de destructieve kracht die wij op die aarde hebben, dat die zo groot is. Ja, dat dat als we niks doen Ja, ik zie dat eigenlijk wel als ik jou zo beluister, dan denk ik dat ik het wel donkerder tegemoet zie en daarmee ook dus een grotere taak en verantwoordelijkheid zie voor ons om ons gedrag daarin aan te passen. Nou, dat is een hele lang antwoord voor mij. Dus ik hoop dat jullie nu het overnemen.
Speaker 1:Dick?
Speaker 3:Ik had echt het idee dat Reinnert hem nog scherper bedoelde dan op dit vlak want natuurlijk herken ik dit reinheid als ik goed heb baseerde jij je op een artikel uit het ND toch ja ik weet Staat hier niet bij wie het
Speaker 2:Ik heb er speciaal een account voor aangemaakt voor dat artikel.
Speaker 3:Echt? Ik weet het. Heb gewoon een overtuiging. Ik heb dat dus niet gedaan en ik weet dus niet wie dit nou wie er geïnterviewd is. Maar goed, die zegt dus op een gegeven moment
Speaker 1:Stephen Paas volgens mij.
Speaker 3:Leunard zou de grapjes maken. Die zegt Even kijken Hoeveel tijd hebben we nog? Dat is vaak de vraag die over klimaatdreiging gaat. Hoeveel tijd hebben we nog? Dan zie je de tijd dus als een bedreiging.
Speaker 3:En gaat het dus al snel over kantelpunten dat er geen weg meer terug is. Dat zorgt voor een sterke ervaring van zinloosheid en pessimisme. Maar ik wil me als christen niet laten bepalen door de klok of de stand van de wetenschap. Want ook als de geruchten van God over de wereld gaan blijf je bidden of je verrast mag worden. Dus ik dacht dat Reinders op vraag eigenlijk meer zoiets van was van durf Hij nog wat erop vertrouwen dat er dat dat God zeg maar dus voorbij die klok en die wetenschap gaat want ik ben iemand van de klok en de wetenschap en is dat is heb ik eigenlijk het vertrouwen kijk te weinig op god dat hij dit misschien allemaal wel ook gewoon weer goed maakt
Speaker 2:ja precies maar is het dan niet dan zou ik geneigd zijn om te zeggen het is allebei helemaal waar dus 100 procent vertrouwen op god en 100 procent je hebt een verantwoordelijkheid die je ook moet pakken dus je gaat niet op je stoel zitten al vertrouwen op god dat snap je wat ik bedoel
Speaker 3:ja nee klopt ik ben denk ik denk dat dat betoog van reinard van je bent hier maar eventjes dat heb ik altijd bij christenen die heel gezegd hebben van nou het leven op aarde is een soort tussenstation ik denk dat reinard het ook overdreven heeft hoop ik maar dit weet je wel dan zou dit dan ja weet je dan zitten we tussen geboorte en dood gaan dat je ja nou ja goed dan moeten we even uitzitten en dan gaan we daar naar de hemel maar wat er hier gebeurt dat zal dat
Speaker 1:maar het zat net wel lekker in mijn SUV toch
Speaker 3:ja klopt ja dat echt lekker met al die lichtjes en zo
Speaker 1:hij rijdt wel 1 op 10 maar goed.
Speaker 4:De tank van rank noemde hem net. Toch even meegeven.
Speaker 3:Nee, klopt hoor. Het is allebei maar ik vraag me af of dat zeg maar dat is dat eerste gedeelte waarin we zeg maar vertrouwen op god wat volgens mij deze man in het ND schrijft of ik dat niet te weinig gebruik in dit ik-antwoord zoals Renko-antwoord, maar dat is gewoon eigenlijk een hele mainstream mainstream niet gelovige uitspraak terwijl volgens mij die geloofsvraag zit er nu bij. Eens? Ja, voor Reinnet bedoelt je eigenlijk dat moet, misschien moet ik dat aan jou vragen, want dat is waarvan ik
Speaker 4:Ja, heb je als je kan hem ook samenvatten als heb je als christen nog een extra verantwoordelijkheid als je zegt dat je ook een soort morele handelde dan ook naar, juist ook op dit punt en dan heb je ook een heel mooi thema om gezamenlijk op te pakken met de mensen, nou ja op het linkse blok in dit geval, want heel veel mensen maken zich extreem veel zorgen om zelfs zo ver dat ik denk nou ja het is heel erg voor onze kinderen maar dat zien we op dat moment wel weer. Je leeft nu, je moet ook nog steeds van a naar b kunnen rijden met een auto en vaak doen mensen dat nog steeds met een
Speaker 3:Ja en en die relativering die mij ook zelfs een beetje zoals jij die formuleert denk ik ja dat dat hoor ik eigenlijk nooit. Dus het klinkt me ook wat vreemd in de oren maar die relativering zou ik nog best wel kunnen rechtvaardigen als je dat in het licht van God die ja als je moet vertrouwen op zijn plan wat vaak wordt gevraagd ja moet ik dat niet wat meer doen? Dus ook moet ik die die doomsday klok af en toe ook niet een beetje relativeren. Dan denk ja, we hebben in ieder geval God nog.
Speaker 2:Lennard. Dat een grapje of inhoudelijk een reactie?
Speaker 4:Wat jij wil.
Speaker 3:Allee, alsjeblieft.
Speaker 2:Nou, die
Speaker 1:eerste is gelukt. Zet ook een beetje wakker, hè?
Speaker 3:Ook ik?
Speaker 1:Ja, jij, dat is een liedje.
Speaker 2:Ja, ik zit even na te denken want ik ga ik ik ik ik hoor Reinoud zeggen joh misschien maken we ons overdreven veel zorgen ik hoor jou zeggen god heeft alles in de hand wellicht dus maken we ons om die reden misschien te veel zorgen en ik hoor renco zeggen ik maak me misschien te weinig zorgen want we gaan allemaal het is zometeen Deventer aan zee zeg maar als we geluk hebben trouwens.
Speaker 1:En nu is de vraag wat jij dan zegt.
Speaker 3:Oké
Speaker 2:dat is nu de vraag.
Speaker 1:Er zit weer spanning te wachten hier. Maar ik vind het resumé het is wel een correcte samen ik voelde me wel eerder aangedaan in de zin, goed samengevat. Dus dank
Speaker 2:ja ik denk dat het los van of de aarde en naar de knoppen gaat of niet ik neig ernaar dat dat niet relevant is om te weten maar dat we sowieso als als mens en laten we het even noemen als christen of als kind van god min of meer de opdracht hebben gekregen om gewoon goed met onze omgeving om te gaan en of die omgeving nou aan het kapot gaan is of niet dat maakt niet uit we we gaan gewoon goed met onze omgeving om denk ik nou ik denk dat dat de opdracht is staat het niet ergens rentmeesters op op van deze aarde of op deze aarde kijk je even dik aan dikke die
Speaker 1:CDA zeker CDA is het niet
Speaker 3:juist nee dat zou ik ook niet kunnen zeggen ja er staat wel ergens zoiets over rentmeesterschap maar dat
Speaker 1:maar ik vind het ik vind toch een beetje een vaag antwoord eerlijk
Speaker 3:gezegd want ik wil ik weet nog steeds niet of je dan zeg maar nu bedoelt hebben we nou God ja waar zit God dan helemaal in dit
Speaker 2:ja waar is God dat vraag ik me ook allang af waar is God nee wat wat ik wil zeggen is maakt het uit dat we weten of de of ons handelen nou de aarde kapot maakt maakt dat uit voor hoe wij nu handelen dus stel je voor dat hoe wij nu leven op op deze manier dus we we rijden in een tank van 1 op 10 en dat en stel je voor dat we weten nou dat is eigenlijk helemaal niet zo heel erg niet zo erg als dat we misschien nu als dat we dachten maakt het dat we dan dat het dan prima is op dat we op die manier doorgaan of we weten we weten gewoon uitlaatgassen zijn ongezond even los van de van de hele aarde en de water het is gewoon ongezond om in te ademen alleen al dat we dat weten nou dan zouden we als verantwoord christen zouden we niet te veel uitlaatgassen uitstoten snap je ik bedoel
Speaker 1:ja maar dat iets ongezond is dat dat uit zich natuurlijk op een bepaalde manier dus al die uitlaatgassen die ingeademd worden door al die herten en zo en die herten gaan dan dood en dan zeg je nou dit was niet Je zegt van het maar de gevolgen maken niet uit maar uiteindelijk meet je natuurlijk wel de invloed in positieve maar vooral negatieve zin af aan de gevolgen die je teweeg brengt. Dus die dode herten die als je nooit je zegt inademen is slecht. Ja, maar dat weten we omdat de mensen ziek zijn geworden en dood zijn gegaan. Dus er zijn consequenties geweest die ons die kennis gebracht hebben. Dus ergens kan je volgens mij niet het neutrale standpunt innemen van alleen al het weten is genoeg.
Speaker 1:Nee, maar we weten doordat we het ervaren hebben. Dus ik vraag me dan af, ik volg het gewoon nog niet helemaal.
Speaker 2:Mijn standpunt is moeten goed met de aarde omgaan, want god heeft deze aarde geschapen en we daar moeten we gewoon zuinig mee zijn.
Speaker 4:De volgende vraag is dan
Speaker 2:Los van wat er gebeurt over 100 jaar.
Speaker 4:Nou ja, daar kan iedereen en volgens mij ook wel de gemiddelde luisteraar prima in meekomen en rentmeesterschap en een beetje Christen weet ook wel inderdaad je moet verantwoord voor datgene zorgen wat onder jouw verantwoordelijkheid is geplaatst.
Speaker 1:Deze noteren we even op het lijstje van de ideaal Christen.
Speaker 4:Ja, nee, ook wel weldenkend mens die kan zal echt wel, zelfs de mensen die nog nooit van Stefan Paas hebben gehoord en als je ze op straat aanspreekt wat doe jij voor een beter milieu dat wordt echt niet meer weg bagatelliseerd, dus mensen zijn er oprecht ook mee bezig, maar wanneer is dan genoeg en als je een moet je niet juist als christen alsnog je geitenwollen sokken aandoen en nou ja op een nieuw links blok stemmen dan dan wel gewoon je je auto weg doen hebben we dan niet daartoe een extra verplichting en waarom dan juist op dit vlak
Speaker 1:misschien waarom juist die extra verplichting want dat is mijn sorry dat is mij nog niet helder waarom hebben wij een extra verplichting
Speaker 4:voor dat is vraag dat is een vraag.
Speaker 1:Hebben we die? Oké
Speaker 3:nou ja dat ik dacht dus dat dat ook de misschien dat ik hem dus mezelf te weinig afvroeg dacht ik naar aanleiding van jou van
Speaker 1:wel vaker bij jou hoor
Speaker 2:dat je dat gevoel hebt
Speaker 3:ja dat heb ik ook ja
Speaker 1:maar ja
Speaker 3:dat vroeg ik me toch weer af. Nee ik weet het. Dat ging erover of we zeg maar wel god vaak genoeg betrekken bij de de dreiging van dit alles van uiteindelijk kennen we allemaal van ja dat is het is slecht en daar moeten we wat aan doen maar zit daar dan nog niet op een gegeven moment de grens aan waarvan waardoor zeg maar de hele mensheid in paniek raakt maar dat dat we als christenen mogen zeggen van ja maar met de paniek gaan we niet daar gaan we niet in mee want dat gedeelte daar we god en dan zit er niet een soort grens aan ja dat klinkt raar hè want dan dan dan klinkt alsof je het zeg maar wil objectiveert objectiveren maar ja
Speaker 1:maar ik denk dat ik ik vind je punt wel duidelijk Mijn reactie daarop is dat wij als kerk daar niet echt hele goede kaarten hebben historisch gezien. Als kerk lopen wij eerder achter de menigte aan op dit punt.
Speaker 4:Dus dan moeten we op individueel niveau of we moeten dus een tandje bijzetten zeg ik.
Speaker 1:Ja ja ja ja precies dus dus moeten wij hebben wij jij zei net zoiets of ik vroeg jou hebben wij een extra verplichting hoe noemde ik het ja ik zou zeggen ja, we zitten nog niet eens op het modaal zeg maar hè, of op het gemiddelde. We zitten daarachter om vanuit ik denk dit dit beeld dat die aarde toch eens dat het een tijdelijke verblijfplaats is. Ik zeg het een beetje kort door de bocht, maar dat we uiteindelijk onderweg zijn naar de nieuwe hemel en de nieuwe aarde en dat het die aarde dat we die echt wel goed moeten verzorgen, maar alleen al de intonatie die ik nu doe. Het moet wel ook leuk zijn of zo. We moeten het ook niet te gek maken.
Speaker 1:Ik vind echt dat de christelijke partijen en veel christenen en kerken wij lopen gewoon niet voorop op deze discussie. Dus ja, ik denk echt dat er een tandje bij moet. Je gewoon, ja punt ik denk dat er een tandje bij moet ook van mij niet
Speaker 2:het tandje bij in in in ingrijpen en niet in tandje bij in het relativeren
Speaker 1:nee tandje bij in gewoon radicaal je gedrag veranderen
Speaker 3:ik denk dat dat het is wat ik bedoel ook niet dat we zeg maar niet in praktische zin niet het tandje erbij, want ik denk het inderdaad ook. Weet je, daar kunnen we nog genoeg doen. Maar ik denk het gaat mij meer om mij gaat het meer om de mentaal, geestelijke.
Speaker 1:Ja, maar wanneer ga je dan, want ik wanneer ga je dan over van oké we tandje bij naar zeg maar de paniekfase zoals je net schreef. Want dan snap ik wel wat je bedoelt. Voor sommige mensen zouden we zeggen ja we zitten al 20 jaar in de paniekfase, jullie zijn alleen te achterlijk om het te zien. En een ander zegt nou beetje gechargeerd terrein wat jij zegt van die aarde die kan wel wat hebben moeten er echt zo'n paniek voetbal gespeeld worden ja ik vind het soms ook moeilijk om te bepalen wat is het dan ik neig wel meer dat de paniek terecht is maar ja dat wanneer ja wanneer kom je in de paniekfase?
Speaker 3:Ja, gaat natuurlijk over vertrouwen in God en dat is natuurlijk, daar zitten we allemaal mee. Uiteindelijk, er wordt vaak van ons gevraagd van vertrouwen in Hem en dan denk je ja dat is makkelijker gezegd dan gedaan en doe ik dat wel genoeg op dit gebied weet je ik denk ook gewoon in heel menselijke manieren we moeten nu kappen en ik denk alleen maar in menselijke in de menselijke maat weet je dus alle maatregelen die er nu worden gedaan en extension rebellion en moet ik mezelf ook niet vast plakken aan deze tafel en zo weet je al weet ik veel wat moet dus ik denk ook in dat en daardoor vergeet ik de hele tijd in dit alles dat vond ik dus wel grappig dat Rheineut dat inbracht dat ik dat God de hele tijd dus niet meeneem in dat soort overwegingen dus ik ga heel erg mee met wat nu maatschappelijk echt een nieuwe religie is zeg maar van dit moet ik doen en als ik nu de auto pak voel ik me ook schuldig en moet op vakantie en ik doe allemaal mee met dat soort dingen weet je en Renko wat hij net beschreef super herkenbaar maar dat heeft volgens mij elke millennial gok
Speaker 4:ik jij doet je SUV straks ook weg
Speaker 3:ja precies ook maar dat ik dacht van dit gaat om dit gaat over gaat over gaat over over van waar betrek ik god in dit alles weet je wel ik dacht dat dat is wel voor een hele moeilijke vraag ik dacht van ja durf ik ook ergens te zeggen dat in deze hele crisis God ook nog ergens is ja nou dat
Speaker 2:is als god er dus is wat hoe verhoud je je daar dan toe
Speaker 3:ja ja ook dat
Speaker 2:is dat dan juist ga je dan juist nog meer best doen want god geeft de opdracht hey doe die aarde zijn jullie aan het verpesten doe eens wat meer je best of is dan god die zegt joh doe take a tasy ik heb alles in hand is dat ik moet even denken aan die en die storm op zee met Jezus die de dat die dat iedereen de paniek is dat Jezus zegt joh wat maak je druk allemaal ik ik ben er toch bij
Speaker 3:ja terwijl terwijl je op dat moment op die boot zit en denkt van ja wij horen die kraken en piepen en het water loopt over dek en de zeilen zijn gescheurd kun je wel makkelijk zeggen maar ja mooi voorbeeld
Speaker 1:dus maar dan dan helpt het ons nog niet echt in te bepalen hoe moeten we nou in de wedstrijd zitten dan nee toch want als je zo formuleert dan denk ik ja je kunt dat natuurlijk wel met meer dingen zo die bijbel is veel kleur wat dat betreft je kunt god ook makkelijk voor je karretje spannen linksom of rechtsom dat zou je rondom de klimaatcrisis allicht dan zou je dat ook lukken je kent net zolang die bijbel totdat je de teksten hebt die jouw standpunt staven en dan heb je een argument. Maar hoe zie jij dat dan Rein, Nout?
Speaker 4:Kort samengevat Ore het labora.
Speaker 1:Die moet je de eerste keer durfde ik het niet te vragen, want nu moet hem toch even uitleggen. Bitterwerk. Bitterwerk.
Speaker 2:Dus allebei 100 procent.
Speaker 4:Ja dat vooral. Tegelijkertijd denk ik ja wat wat wat zou ik nog extra moeten doen of kunnen doen om inderdaad dat offer niet te brengen, want om bepaalde dingen niet te doen, dat is het voor ons in in dit deeltje van de wereld is dat het vooral, want de consequenties liggen vooral bij de landen die geen dijken hebben, even kort samengevat nu, maar kort ja daar komt het op neer. Je mag er voor bidden, die zorgen ook al voelen wij niet direct de effecten, die moet je hopen dat god je daarin helpt. Tegelijkertijd, ja we ook weten dat hij af en toe een meteoriet op de aarde heeft geknald of laten knallen. Hij dacht van hoppa even een great reset en we gaan weer verder en dat kon de aarde ook aan.
Speaker 4:Maar dat ontslaat ons niet van de verplichting om nu gewoon na te denken wat kunnen we wel doen en ja dat kan heel wat effectiever om even een willekeurig feitje tussendoor te noemen is mijnbranden. Die branden soms al 150 jaar omdat een keer een mijnwerker in Rusland was vergeten nou ja, zijn olielampje uit te doen en dat zorgde jarenlang voor iets van 20 procent van de uitstoot net zoals stookolie op zware schepen doen we helemaal niks aan. Ja wat dat betreft kun je ook nog prima met je je SUV verder rijden maar dat ontslaat ons niet op individueel niveau om er toch over na te denken blijkbaar, want ik kan niks doen aan die mijn brand en jij ook niet.
Speaker 1:Dat ontmoedigt me soms wel dat ik denk dat de invloed die ik kan uitoefenen zo in het niet valt bij andere maatregelen waarvan niet zozeer ik met mijn beperkte kennis maar van anderen naar mijn idee overtuigend weten te brengen dat daar veel meer winst te halen is. Dus jij noemt ik dat voorbeeld van die mijn, die brand heb ik nog nooit van gehoord, dus ik neem het even voor waar aan. Er zit ergens een mijn in de brand. Ik kan mijn hele leven zeg maar mijn footprint super klein maken, dan kunnen nog ik weet niet hoeveel mensen ook doen, maar het zal nog niet eens een fractie compenseren van de Kooldioxide uitstoot die daar geproduceerd wordt. Dat vind ik zelf een lastige.
Speaker 1:Aan de ene kant wil ik dan denken nee, kijk naar je eigen invloedssfeer, natuurlijk met andere dingen ook. Waarom dan hier hiermee kijk naar je eigen invloedsfeer en doe daar binnen wat kan ja de en soms knaagt het wel dan denk ik ja maar het is ook raar want de winst is echt elders te halen
Speaker 4:maar is dit niet de essentie van het leven van wat doe ik ertoe in het grotere geheel en tegelijkertijd is dat ook de discussie rondom geloof. Ja, juist je handelen op die kleine micrometer, dat doet er toe want daar heb je invloed op en dat is ook de basis voor de rest van je leven in de zin van dat is waar jij ruimte of verantwoordelijkheid voor hebt gekregen en dat is niet futiel, want het bepaalt ook voor, ja ik noem dat extrapolatie, de dingen die je nu belangrijk vindt, ga ik vanuit dat je daar ook, nou ja laat zien hoe jij hoe jij als karakter kan ook zeggen
Speaker 1:Naar je kinderen toe bijvoorbeeld of
Speaker 4:Ja naar je kinderen toe maar ook wordt er een keer gevraagd van joh wat heb jij gedaan op de punten in je leven die de maatschappij toen belangrijk vonden als het gaat over armen, over zorg voor de medemens, over zorg voor de schepping en dan kun je zeggen nou ik heb in elk geval dit en dit geprobeerd en ik had ook kunnen zeggen ja weet je het doet er allemaal niet toe, ik ga lekker over elkaar zitten, dan heb je het over talenten in de grond stoppen en dan kom je op dat soort dus tegelijkertijd vind ik het heel, ook al kun je het weg rationaliseren, bagatelliseren, hier zit ook weer de onderliggende boodschap. Het is heel hoopgevend dat ook al doet het er feitelijk misschien wetenschappelijk gezien helemaal niks toe.
Speaker 1:Wat 1 individu doet.
Speaker 4:Ja, wat die 1 op 10 auto of straks heb je een 1 op 20 auto, dat maakt helemaal niks uit. Maar tegelijkertijd de symboliek en de keuze en het voorbeeld wat je bent voor de mensen om je heen en de overweging die je daarin meegeeft, dat kan heel krachtig zijn want dat is ook de basis van nou ja jouw toekomstige leven.
Speaker 2:Ja mooi, mag ik heel veel wat vragen want je zegt de symboliek voor de mensen om je heen. Is het ook naar god toe nog iets dat dat god ziet dat jij handelt?
Speaker 4:Ik denk het wel. Het is niet een verantwoordingsmechanisme hoor. Elk weldenkend moment wat ik zei, daar hoef je helemaal God niet per definitie bij te betrekken, doet zijn best, maar zelfs als je dat zou doen zonder dat god sausje over je leven, laat ik het zo maar zeggen, ja dan denk je toch uiteindelijk ja weet je wat maakt het ook uit. Dan rijd ik een auto die gebruikt wat minder benzine who cares. Dus ik vind het alleen maar heel stimulerend om te horen van ja maar het gaat helemaal wat je hier nu doet in je kleine leventje nu, dat bepaalt hopelijk ook een groot deel van de accenten die je in de toekomst belangrijk vindt en je hebt daar een bewuste afweging in gemaakt en dat is wat je hebt gedaan met de talenten die je Maar
Speaker 1:is het dan zo dat er, wat ik jou niet hoor zeggen is dat het ook nog bijdraagt aan het voorkomen van een ramp, een ecologische ramp, als in dat het ergens een keer afgelopen is met de veerkracht van die aarde.
Speaker 4:Maar dat gaat buiten onze verantwoordelijkheid want je zou kunnen zeggen ja, over 4000000000 jaar is de zon sowieso ongeveer 10 keer zo groot als dat hij nu is en smelten we allemaal dus ja Altijd relativeren gesproken dan. Ja, dus je kan het ook je kan het altijd weg relativeren maar dat zelfs als je die actie volgt, ja dan kun je, dan hoef je dus nu niks meer te doen en heb je, hoef je helemaal geen, dus ik vind de christelijke boodschap of de verantwoordelijkheid die we hier hebben, ja we gaan allemaal dood, maar in de tussentijd tussen leven en dood, datgene wat we doen doet er echt toe.
Speaker 1:Maar dan lijkt je wel inderdaad wel wat op Lennat denk ik zegt die zegt tenminste dat zo klik ik dat nu aan elkaar jij zei net wij hebben die verantwoordelijkheid of je nou lang nadenkt over die uitkomsten of je nou een ramp voorkomt ja of nee hebben gewoon die verantwoordelijkheid het doet ertoe wat we in onze individuele levens doen hoe we met die opdracht omgaan hoe we die inkleuren of je er wel wat mee doet of je er niet wat mee doet punt zonder zonder je eigen hachje te willen redden omdat je of dat dat van je kinderen omdat je denkt dat de aarde op ontploffen staat als we op deze manier doorgaat het is ik snap nu wel beter wat je bedoelt dat het
Speaker 3:maar dus dat is ook niet religieus want het doet mij als we dit zo zeggen dan doen wij denken aan de kerst klassieker It's a Wonderful Life zo'n film uit de jaren 30 waarin een man door een engel hij wil een einde zijn leven maken en dan laat die engel laat aan hem zien van wat er gebeurd zou zijn met alle mensen die die aangeraakt heeft zijn leven want hij denkt ik doe er niet toe wat er dan gebeurt en weet je dat er allemaal anarchie en chaos en mensen weet je wel dus je doet allemaal van die kleine dingen je leven waarvan je de resultaten niet ziet of jij jij doet wat en dan gaat via via doe je hele goede dingen en dan eindigt die film natuurlijk heel hoopvol dat we dat allemaal doen omdat we niet ook niet weten wat voor een impact we allemaal hebben met ons handelen met ons goed doen maar dat dat het meer is dan dat we denken en dat is volgens mij is die film verder helemaal niet religieus maar ik hoop ook maar dat dat mensen ook motiveert dat je die dingen ook maar gewoon doet omdat je zonder dat je de uitkomst weet dat je denkt van ja dit is goed voor voor de mensheid an sich en daar hoeft eigenlijk helemaal geen religieuze sausje overheen.
Speaker 3:Terwijl ik wel die vraag van vandaag dus heel heel goed vond omdat hij dus wel God erbij betrokken en ik dacht ja zit ik niet te veel It's a wonderful life in weet je? Ben ik niet teveel gewoon op dat niveau en en moet ik niet meer God erbij betrekken? Maar aan de andere kant, ja wat zou dat dan uitmaken voor de uitkomst? Daar kwam ik dus niet zo goed uit. Zou ik me dan meer gaan inzetten of juist minder?
Speaker 3:Ja, precies. Dat vind ik wel lastig.
Speaker 4:Beide kan.
Speaker 3:Maar ik vond het wel goed want ik dacht van ik betrek God niet altijd op alle aspecten van mijn leven. Sommige dingen denk ik ook ja, doe ik zelf wel of zo weet je wel.
Speaker 1:Maar het komt niet eens in je op ofzo om dat ook af te wegen.
Speaker 3:Terwijl ik nu wel goed vond dat ik ging daar over nadenken. Dacht ja, sorry dit niet.
Speaker 1:Ja, betekent wel dat Reinoud nog vaker mag komen, want Zeker. Wij hebben al wat geleerd hè, dat zei ik. Ik hoop dat ik mensen wat er wat van opsteken dat wij wat leren. Nou, het is wel gelukt wat mij betreft.
Speaker 2:Ja en en podcasten met 4 met zijn vieren kan prima.
Speaker 1:Ja, ik houd de download statistieken natuurlijk in de gaten als die het goede hoef gaan dan Ik
Speaker 4:zal even een Dedos er overheen gooien dat hij door het dak gaat en dat we heel populair lijken maar ik ben oprecht wel benieuwd van welke mensen dit nu boeiend vinden zo 4 mannetjes van middelbare leeftijd dus kijkers en luisteraars. Whennabe middelbare leeftijd. Dus ik ben benieuwd wat luisteraars thuis ervan vonden.
Speaker 1:Nou dat is een oproep dus laat het weten als je luistert.
Speaker 2:Ja en geef ook het duimpje hè
Speaker 4:of sluit zelf een keer aan in de studio. Goed.
Speaker 1:Dank je wel. Reinald in het bijzonder bedankt. We hopen dat we je nog een keer mogen lastigvallen met zo'n verzoek en er misschien niet meer anderhalf jaar aan vooraf hoeft te gaan. We gaan het zien. Dat merken we vanzelf.
Speaker 1:Aan de reviews. Hij houdt zich er netjes aan op. Heel goed heel goed. Fijne avond.
Speaker 2:Hoi hoi.
Speaker 1:En met het risico dat we onszelf af en toe iets te grappig vinden is dit alweer het einde van aflevering 53 van geloofsvoorgesprek. En we zijn eigenlijk wel benieuwd hoe vond je dit nou om naar te luisteren 4 stemmen. Volgens mij hebben we niet echt veel door elkaar gekletst, maar nou ja, is ook vooral jou om te laten weten. Dus heb je daar zin in stuur een mail naar gesprek het geloofsvoer punt n l en geef ons feedback. Oké, mocht je ons nog niet volgen doe dat vooral.
Speaker 1:Dat kan op Twitter, Facebook, maar vooral ook in je podcast app. Zoek gewoon op geloofsvoergesprek en je vindt ons, abonneer je en elke aflevering rot vrolijk binnen in je app zodra die online komt. Dankjewel, leuk dat je weer luisterde en tot volgende keer.
