#14 Kerkhopper
Welkom bij een nieuwe aflevering van Geloofsvoergesprek. Leuk dat je weer luistert naar deze laatste aflevering van dit eerste seizoen. Alsof we een heuse tv-serie produceren. Hoe dan ook, deze keer gaan Dick en ik in gesprek de toekomst van de kerk. Een lekkere luchtige vraag net voor de zomervakantie, maar niet geheel toevallig, want we doen het aan de hand van een artikel wat we allebei lazen.
Speaker 1:Je moet verder maar luisteren om te kijken waar we belanden. Ik wens je alvast voor het luisteren een fijne vakantie. Misschien luister je dit wel op vakantie, hartstikke goed bezig. Misschien ben je lekker aan het sporten. Super.
Speaker 1:Misschien doe je lekker niks. Dat is misschien nog het allerbeste. Veel luisterplezier. Hoi. Hé Dick, goedenavond.
Speaker 2:Hé, goedenavond. Dat is weer even geleden.
Speaker 1:Ja joh, ik heb je 1 keer ingewisseld voor mijn zwager en dan gaat er maar zo een maand voorbij.
Speaker 2:Ja, ja, dat voelt raar. We kwamen toch in een soort ritme of zo denk ik.
Speaker 1:Ja, het deed me ook wel wat om eens vragen te horen bekennen dat hij eigenlijk toch ook het wel stiekem een beetje jammer vond dat hij geen vast onderdeel meer is van geloof. Tenminste, dat hoorde ik wel uit en onuitgesproken in zijn bijdrage.
Speaker 2:Ja, nou ik denk als hij dat tegen zichzelf zegt dat hij misschien dus ook wel onbewust denkt van het was ook wel veel werk, maar ik denk als je er even afstand van hebt genomen dan zie je waarschijnlijk alleen maar de leuke dingen, dan denk je ja, was toch wel jammer.
Speaker 1:Maar nu heb je meteen de conclusie van deze avond al weggegeven.
Speaker 2:Sorry.
Speaker 1:Nou, het was fijn. Nee, waar we het vanavond over gaan hebben, tenminste voor ons is het vanavond, wanneer je dit luistert heb ik geen idee van. Misschien wel aan het hardlopen of zit je in de auto onderweg naar je werk, maar wij willen het hebben over een artikel of over een onderwerp eigenlijk waarover Aleva hij een artikel schreef afgelopen week op de website volzin. Nu. En hij zet daar uiteen van welke verschillende kerken hij lid is geweest door zijn leven heen.
Speaker 1:Wat hem daarin aantrok en wat hem uiteindelijk ook weer deed beslissen om verder te zoeken. En uiteindelijk dan natuurlijk de vraag, heeft hij het dan ook gevonden, ja of nee? We hebben natuurlijk zelf, we zijn zelf voorbij de 35, nog niet de 40 aangetikt, dik wel bijna. We zijn iets ouder dan de auteur van dit artikel, maar denk dat er wel wat heel wat parallellen zijn. Tenminste, zo ervoer ik dat wel toen ik het las.
Speaker 1:Wat jij, Dick?
Speaker 2:Ja, maar dat heeft Ellen hem wel vaker. Hij zit gewoon in dezelfde levensfase. Dat komt niet op een jaartje of 1, 2 meer gezegd maar.
Speaker 1:Hij is 30.
Speaker 2:Nou, dat vind ik nog steeds. Ik vind het nog steeds in ons cohort horen. Zonder dat ik daarbij het gevoel heb dat ik heel erg aan het smokkelen ben of zo. Dus wat hij beschrijft is heel herkenbaar. Maar dat heeft hij wel vaker.
Speaker 1:Ja, ik zat net voor deze podcast mijn blog bijdrage te schrijven en ik zat dus te zoeken op zijn naam op onze blog en hij is toch wel een heel aantal keren bijgekomen.
Speaker 2:Ja, ik herinner me nog een bijdrage over jeugddiensten en een beetje de treurnis daarvan en zo. Schrijft ook echt wel dingen waar wij ook mee bezig zijn op dit moment. Wat dus volgens mij dus logisch is omdat we in dezelfde levensfase zitten. Ja. En de meesten zijn toch wat ouder.
Speaker 2:Dus ik ben altijd wel blij dat er een leeftijdsgenoot is.
Speaker 1:En wat dacht jij toen je zijn artikel las?
Speaker 2:Ja, leuk. Ja, ik dacht ook meteen aan alle kerken waar ik binnen was gelopen. En het leek zijn levensverhaal leek me ook wel een beetje op de mijnen. En ik ben ben nooit zoals hij echt lid geweest van andere kerken, maar ik heb ze wel denk ik allemaal gezien. Of ik heb er zelfs bij gesolliciteerd.
Speaker 2:Dus ik heb ook wel, ik heb ook wel verschillende kerken heb ik tegenover me gehad als een soort sollicitatiecommissie. Het was ook grappig, omdat omdat zij dan ook een ja, andere vragen stellen dan dan die ik gewend was of zo. Of als ze zichzelf moeten neerzetten ook als kerk van nou hier ga je dan werken, dan waren dat soms hele andere verhalen dan ik gewend was. Ja, dat dat was ook wel grappig. Ja.
Speaker 2:Dus ja, nee eigenlijk ook zijn zijn NGA, daar ben ik ben ik begonnen. En ik zit nu in de CGK en ik werk nu voor 2 PKN kerken, maar heb ook wel een tijdje in de evangelische hoek gezeten. En nou ja, wat ik al zei, heb in Utrecht toen gesolliciteerd bij een vrijzinnige kerk en ik ben zelfs nog een keer afgewezen in Amsterdam bij een vrijzinnig, of baptister was dat volgens mij, omdat ik niet omdat ze mij orthodox vonden. Nou, dat vond ik toen heel knap. Dus toen ben ik nog zelfs nog een briefwisseling over wat nou vrijzinnig was en niet met hen aangegaan.
Speaker 1:Wat ben
Speaker 2:ja, dat is de enige keer denk ik dat ik mijn sollicitatie gewoon zei van ik orthodox. Ik dacht nou ik wil best wel zeggen dat ik traditioneel ben of dat ik conservatieve elementen heb om mezelf nog als orthodox neer te zetten. Maar ja, toen bleek dat zij dus net als in dit artikel een soort club avond wilde die echt heel laagdrempelig moest zijn. Dus ja, dan in dat licht ben ik inderdaad wel orthodox. Ja, ik gebruik dan gewoon het woord God.
Speaker 2:Ik denk, ik ben zijn nog steeds een kerk. Maar zij wilde ook een soort jeugdavond dus organiseren waarin dat ja, dan kon alles passeren. Maar dat het was me niet helemaal duidelijk wat nou het verschil was tussen een scouting en hen. Ja. En dan raak je een beetje aan wat wat alleen in dit artikel onder vrijzinnigheid wat hem daar opvalt en tegenvalt.
Speaker 1:Ja, en hij begint bij de PKN. Daar Dat beschrijft hij op een manier die mij dan ook wel heel erg aansprak Eigenlijk de rust en regelmaat van een kerkelijk dorpsritme. Ik was lid van een dorpsgemeente, PKN. En ik kan nog steeds daar met een vergelijkbare weemoed naar terugkijken. Alsof de dingen, die waren dan die vanzelfsprekendheid waarmee je dan naar de kerk ging en bepaalde dingen geloofde.
Speaker 1:In ieder geval, dat leek iedereen dan te geloven vanaf de buitenkant. Hij kwam meteen bij mijn bezwaar bijna, maar die overzichtelijkheid daarvan, die ging hij daar. En die gaf ook heel veel rust. En dat is nog steeds wel, heeft dat een aantrekkingskracht op het moment? Kijk ik daar wel met positieve gevoelens naar terug.
Speaker 1:Alleen je moet er dan wel voor waken dat je niet eenzijdig romantiseert hoe het was. Want aan de andere kant dacht ik van ja hij noemde het artikel die ouderling die dan een voorbeeld moet noemen van hoogtepunt van het de de de zoveel jaren kerkgang. En dan die man dan komt met de jaarlijkse boekenmarkt en
Speaker 2:Zelfs dat was het denk ik wel enigszins herkenbaar. Zelfs eerst zeggen gechargeerdheid dacht je, ja, dit zou ik wel een paar mensen denk ik horen antwoorden, toch?
Speaker 1:Ja, precies, terwijl aan de ene kant wat er in die boekenman natuurlijk centraal staat is waarschijnlijk het feit dat daar heel veel mensen elk jaar weer op afkomen, dat het hartstikke gezellig is en dat je je heel erg op je plek voelt daar. Maar ja, dat heeft niet in het bijzonder iets te maken met een kerkgemeenschap. Dus ergens is het natuurlijk wel wat teleurstellend dat als je vraagt: wat is het hoogtepunt van al die jaren naar de kerk gaan, dat jij met de boekenmarkt komt. Dat is
Speaker 2:dan 2 ton als je dan heel eerlijk bent inderdaad wat jij zegt, ook als je daaruit voortkomt ook wel een beetje begrijpt wat die man eigenlijk, zeg maar, impliciet bedoelt. Ja. Dus ik bedoel het het gaat toch ook om om die vrijwilligers, omdat je ook dat je elkaar even buiten die kerkelijke setting Ik denk dat hij dat ook allemaal bedoelt, maar eigenlijk ja, dat nou ja, dat antwoord het het ja, het is heel grappig antwoord om meerdere redenen denk ik. In 1 manier, je hoeft dus niet alleen maar treurig zeg maar in te vullen.
Speaker 1:Nee, zeker niet. Ik lees ook de dingen die jij net noemt. Ook die, tenminste ja, ik vul het misschien in. Hij bedoelt het helemaal niet misschien, maar maar ik geef hem graag het voordeel van de twijfel die ik dat wel bedoelt, omdat ik dat er ook allemaal in hoor. Maar tegelijkertijd ervaar je, voer ik wel ook een bepaalde, ja, een soort oppervlakkigheid of zo.
Speaker 1:Ik weet nog dat ik belijdeniscatechisatie had en dat dat toch even los van de gewone catechisatie toch wel een beetje teleurstellend was regelmatig. Dat ik dacht ja, ja, ja, ja, dit is het dan. Hier is wat ik het mee moet doen. Je moet niet te ver vragen stellen die teveel buiten de lijntjes kleuren, want dan krijg je een soort ja, meer zo'n dogmatisch antwoord terug en
Speaker 2:ja, dat is ook dat voorbeeld van dat vond ik zelf ook wel een grappig voorbeeld van eveneens heten wij welkom allen die meeluisteren via de kerktelefoon, Weet je wel? Dus dat is ook zo'n zin die ik ook in mijn jeugd heel veel heb gehoord. En dan zegt hij ook heel mooi van ja een eenvoudig welkomstwoordje, maar nooit week men af van de formulering om het even spontaan uit het hoofd te doen. De oudelingen van Dienzelase het steevast voor van hun blaadje. Het is een symptoom van een stijfheid die een traditionele kerk kan in sluipen.
Speaker 2:Je doet nu eenmaal wat je elke week doet, maar weet niet meer precies waarom je het doet.
Speaker 1:Ja, nou dat heel herkenbaar. Dus toen ik dit las, dus eerst een van de eerste alinea's van het artikel, toen had hij hem al. Ik dacht ja, ik zit weer in die kerk en ik ervaar precies hoe wat hij beschrijft.
Speaker 2:Ja, ja, maar ook omdat omdat dit, ja dat zei ik ook wel terecht, ook omdat ellende ook naar kijkt, gewoon ook heel respectvol. Misschien is die dan weg, maar hij zegt niet meteen van nou dat was echt verschrikkelijk, weet je wel? Dus hij hij verbrandt niet al die bruggen achter zich, maar hij denkt gewoon nee ik zie wat daar fout kan gaan zegt hij ook heel mooi, weet je wel? Hij hij hij reducaliseert niet een soort bepaalde stroming. Maar zegt gewoon ja, nou ik zie die valkuilen.
Speaker 2:Dat krijg je als je bent wezen rondkijken.
Speaker 1:Ja, ja, ja. En daarom is zijn artikelen misschien ook voor ons prettig om te lezen, omdat we misschien allebei ook eerder denken van ja, kunnen wel meteen het ene weggooien en het andere weer aanpakken. Maar ja, in wat je had zat vaak ook al veel waarde. En ik vind dat hij daar ook in zijn andere schrijfsels altijd best wel respectvol over schrijft. Dus niet het gevoel hebt van we moeten nu omdat het ene in is en het ander niet meer moeten we over naar het andere.
Speaker 1:Hij schrijft wat genuanceerder, wat gebalanceerder. Nou ja, ik vind dat heel erg prettig. Want de nuance, dat is toch wel heel belangrijk.
Speaker 2:Nou ik denk ik denk dat je normaal zo'n artikel, andere artikelen altijd zo scherp moeten worden geschreven, weet je wel? Dat je denkt van ja, waarom moet dit allemaal? Waarom moet het allemaal altijd lijkt dat zo polariserend, hè? Moet, je moet vooral lekker met gestrekt been ingaan en dan lekker veel ophelf creëren en nou ja, dan is je column pas wat waard. Dus het lijkt dat du nuance lijkt een beetje een vies woord geworden, maar ik mag, ik mag het wel graag een ja, dat kan hij heel goed.
Speaker 2:Ja. Maar dan ga ik ook meteen een bruggetje maken naar de Evangelische kerk, want daarvan daarvan moest ik zeggen dat ik dat ken ik denk nog het minste. Heb je dat ook?
Speaker 1:Ik ben wel eens een Evangelische
Speaker 2:kerk geweest hoor, maar ik bedoel ik ja niet. Zware wel, dat had ik ook. Maar dat was dan Ik heb het idee dat ik niet altijd hier helemaal voormondig wat over kan zeggen omdat ik dit niet Super ben ondergaan.
Speaker 1:Nee, ik ook niet. Ik heb wel in mijn tienerjaren met enige regelmaat van die diensten bezocht omdat er dan een aanleiding toe was. Er was ook wel een bepaalde interesse vanuit mijn kant. Wat ik al zei 2 weken geleden met Zwagen Lennaert podcast en daar heb ik natuurlijk ook het gehad over Tinkse gemeente. Ik ben ook zo nu en dan een enkele keer wel eens bij hem in die dienst geweest.
Speaker 1:Dat is natuurlijk niet per se meteen representatief ofzo. Maar het geeft je wel een gevoel hoe anders zo'n kerkdienst gaat en welke accenten daar gelegd worden ten opzichte van wat je gewend bent. En wat hij hier beschrijft in zijn artikel, de onvoorspelbaarheid, wie er ging staan en wie niet, waar de preek over zou gaan. Ja, daar komt heel erg over redelijk wat Lennet vertelde. Van ja, dat werd helemaal niet voorbereid.
Speaker 1:Dat gebeurde gewoon allemaal, gebeurt gewoon allemaal in zo'n dienst. En voor mij, ja, zo'n voorganger kan ook grapjes maken. Nou, was eerst een soort belasting, maar daarna dacht ik nou op zich is dat dan vooruitgang.
Speaker 2:Ja, ja, ja, ja, precies. Ja, dat denk ik ook. Ik ik had toevallig, gisteren had ik nog met voor mijn werk was ik was ik in Friesland en ik en ik had het er met mensen over en die vertelden dat zij een dominee hadden gehad die nog niet zozeer van de grapjes was, maar die dominee die was ook gewoon actief bij de voetbal en zo. Dacht ik dat is grappig. Dat heb ik echt, dat heb ik echt nog nooit gehoord.
Speaker 2:Weet je dat zo'n, dat zo'n zo'n Want als je grapjes maakt dan dan dan eigenlijk doe je dan 1 stapje omlaag. Zo vertaal ik het dan voor mezelf. En dan ga je wat meer tussen de mensen staan. Terwijl ik denk ook heel vaak staat zo'n dominee toch een beetje los en eenzaam. Hè, vooral in die orthodoxe kerken.
Speaker 2:Daarom vond ik het zo grappig zo'n voetballende dominee. Toen dacht ik ja, ja dat is dat is echt dat is echt een goede move. En ik denk ik denk niet eens dat het een trucje was, maar dat hij gewoon echt zo was. Maar dat je dan dus wat aardser wordt. En dat is met grapjes denk ik ook zo.
Speaker 2:Toch?
Speaker 1:Ja, denk ik ook. Ja, toch Ik heb toch van vroeger uit die predikant of de voorganger. Die staat toch een bepaald voetstuk. En als die dan zo afdaalt, zullen we zeggen. En in mijn herinneringen af en toe eens bij een activiteit een stukje verder stond ook met een biertje in zijn hand.
Speaker 1:Dan dacht ik: dat is hij ook een gewone man, weet je wel. Ja, dus dat herken ik wel. Maar in de evangelische gemeente is dat natuurlijk veel is dat voetstuk denk ik voor zo'n voorganger in ieder geval qua formaliteiten er veel minder. Bedoel niet zeggen dat die dat die man niet dat een bepaald aanzien kan genieten ofzo, omdat die voorgaat en preekt of wat dan ook op de dienst leidt. Maar het gaat wel anders aan toe dan in de plekken waar jij en ik uitkomen.
Speaker 1:Maar, waar ik, en ik ben benieuwd hoe jij dat ziet, waar ik in die evangelische gemeente eigenlijk, wat de belangrijkste reden is waarom ik daar nooit lid van ben geworden of dat ook nooit overwogen heb, dat is die bijzondere nadruk op die persoonlijke geloofsbeleving. Omdat ik daar altijd voor mezelf een te teleurstellend antwoord op had.
Speaker 2:Ja, en en daar zou ik nog aan toe willen voegen dat ik, je bent je zit er altijd ga je daarheen onder, even een Engels woord, onder high weet je wel. Het is het is gewoon nooit een low weet je wel. Dus ik ik ik vierde was dit jaar hadden we een Youth Alfa en en dat was dan ook zo'n weekend. En zo'n weekend is echt net zoals je naar een opwekking festival gaat, weet je wel? Gewoon je bent christelijker dan christelijk op zo'n zo'n weekend.
Speaker 2:Maar echt joh, die maandag daarna Kijk ik kan dat nu veel beter handelen, maar ik weet het nog als tiener. Die maandag daarna die haalt het gewoon niet bij die zondag, weet je wel? Dus je wordt daar helemaal ja, naar een soort hoogte gebracht die ik helemaal niet representatief vind met de werkelijkheid. En en dan vind ik het heel raar om een soort geloof te hebben wat dan zeg maar op maandag heel moeilijk bij te komen is. Dat vind ik vind ik heel vreemd.
Speaker 2:Snap je een beetje wat ik bedoel?
Speaker 1:Ja, ja, dat ken ik wel. Ik heb ook wel eens ook wel eens naar een weekend geweest of een bepaald festival of zo. Of een concert waarbij ook het gevoel had dat dat ook echt een doel van de avond was. Nu ik wat ouder ben, ben ik daar ook een beetje achterdochtig gewoon Ja, herken ik wel. Maar aan de andere kant kan je zeggen ja, die highs die jij beschrijft, waarom zijn die niet aantrekkelijk genoeg?
Speaker 1:Ook al zijn ze niet representatief. Waarom zouden ze niet nog aantrekkelijk genoeg kunnen zijn om gewoon lid te worden van zo'n van zo'n gemeente waarbij dat meer nadeel krijgt dan jij en ik gewend zijn?
Speaker 2:Ja, dan dan misschien sluit het dan een beetje aan met jouw persoonlijke geloofsbelevenis, maar dan denk ik gewoon ja, dan is misschien wat ik onder geloof is daar gewoon zoveel anders, weet je wel. Dat ik dan inderdaad ik ik ik wil dat voor mij is geloof zeg maar het hele hele leven, dus het hele pakket. Weet je en mijn hele leven bestaat ook niet uit highs. Weet je wel? Ik bedoel dat is ook gewoon ik vind het net als zo kunstmatig als een blikje Red Bull drinken.
Speaker 2:Je, het voelt helemaal niet natuurlijk. Weet je, alsof je zeg maar gewoon een injectie neemt om om de natuur nog een handje te helpen. Snap je dat? Het is voor mij, het voelt voor mij vaak heel ja, echt dat kunstmatige voelt het zo van oké, dit is niet de, dit is niet de natuurlijke staat van het is heel mooi weet je. Ik hoor echt mensen zeggen van ik heb weer een booster gekregen voor de rest van de week, maar dan heb ik echt het idee dat het een soort leeglopende batterij is naar naar de volgende zondag.
Speaker 2:Terwijl ik denk dat vind ik een hele rare rare manier van een maandag moet toch ook, hè, een dinsdag ook, weet je wel, dan ja, dat vind dat vind ik heel Ik snap dat je die boost gaat halen, dat hoor je dan heel vaak, maar ik denk ook, ik heb de kerk nooit eigenlijk als een soort energie drank gezien. Programma's beschrijven dat echt dan heel vaak heel vaak in de evangelische kring toevallig was er pas nog een uit de kerk waar ik dan werk was er nog een gezin weggestapt omdat ze gewoon vonden dat ze zondag die boost niet meer kregen. Toen dacht ik zo, je legt heel veel nadruk op die dominee en ja, kom je daar nou echt voor?
Speaker 1:Nou ja, kennelijk wel. Ja, maar
Speaker 2:goed, is niet aantrekkelijk genoeg voor mij. Ja, daar kwamen we toch op. Ja, ik bedoel, het kan werken en dat doet het ook, want volgens mij is het 1 van de groeiende kerk in Nederland nog.
Speaker 1:Ja, die heb ik ook. Zo alleen die schrijft ook, dat is hij dan wel een beetje met jou mee eens, denk ik. Of wij zijn het met hem eens, maar hoe je het wil zien. Hij schrijft, dan mag je ook een zondag of zelfs een paar jaar hevig twijfelen aan je geloof. Is er ruimte voor pijn in je bestaan of moet je altijd maar enthousiast zijn?
Speaker 1:Is het toegestaan om gewoon even in de kerk te zitten en mee te doen zonder dat je in een volop religieuze stemming bent? Nou ja, had ook mijn woorden kunnen zijn. Dus. Dit dus. Ja, dit ja,
Speaker 2:Ja, nou ja, dat is het. Maar ik ik moet zeggen ik ik zo'n Alfa-weekend, maar dat is zo beschreef jij volgens mij net ook die die weekenden of die concerten, die zijn wel prettig, weet je wel? Zelfs als je weet wat het wat het trucje is, dan ik vind het wel heel prettig om daarin te zijn. Ik denk alleen ik ben nu
Speaker 1:Ja, dat bedoel ik, ja.
Speaker 2:Ik ben niet eens meer voorbereid om op die op die dat hoor je die tieners ook vaak zeggen. Die vinden het een fantastisch weekend, maar dan spreken ze een week later en dan zeggen ze poeh op dinsdag was ik het alweer een beetje kwijt. Kijk, en daar heb ik al geleerd mee te dealen zeg maar. Maar ik weet nog als tiener ja, je eigenlijk geen tijd op zoek naar die high en die kan zelfs zo'n kerk niet geven.
Speaker 1:In ieder geval niet niet bestendig geven.
Speaker 2:Nee, niet bestendig. Nee, precies.
Speaker 1:En Alain die die uiteindelijk komt die in de NRAK terecht als als volgende stap in zijn kerkreis. Ja, nou jou ook, omdat jij komt er vandaan. Bent inmiddels geen lid meer van de NGAK. Ik ben juist uit de PGN gekomen en ik ben lid van de NGAK geworden. Hij noemt die NGAK wat mij betreft treffend de keuzekerk.
Speaker 1:Ik had dat nooit zo, dat wordt nooit gehoord zo. Maar wat hij zegt is, wie er lid van is, is dat dikwijls bewust en weet waar hij of zij voor staat. Ja, en dan, hoe hij dat beschrijft dacht ik ja, dit is precies inderdaad de NGK. Soort, ik heb daar wel eens wat over geschreven in het bos de afgelopen jaren, een soort veel kleurigheid. Ja.
Speaker 1:Ik vind ook wel, best wel dat mensen de diepte in willen gaan, combineren verschillende liederen, meer popopwekking, conservatief, Tai Zé, gezangen, psalmen, weet wel. Het is een soort rijk palet aan liederen, mannen en vrouwen die voorgaan. Ik vind het allemaal hartstikke mooi. Ik voel me daar ik voel me daar best heel thuis.
Speaker 2:Ja, ja, echt mooie woorden.
Speaker 1:Hoe was dat voor jou? Want jij bent ook lid van geweest.
Speaker 2:Ja, maar toen was ik wel echt, dat was meer een keuze van mijn ouders. Dus ik reken hem eigenlijk niet echt mee.
Speaker 1:Ja, oké, dat is geen doelen keuze van jou. Nee, nee,
Speaker 2:nee, maar ik herkende ook alles en ik vond ook, ik vond het ook complimenteus. Maar ik ik had wel ik ik vond hem nog wel ietsje positiever dan hij zegt op een gegeven moment van toen ik wat ouder werd toen ja, dan verander ik. Dus En uiteindelijk zegt hij dat dat de liturgische starheid hem deed besluiten van dit is het misschien ook niet helemaal. En toen dacht ik ja dat dat heb ik heb ik toch dat reken ik hij lijkt het wat lichtjes aan te stippen en ik moet zelf zeggen dat ik daar af en toe wel eens Ja, ik ik vind het het is best wel een kerk die bereid is om te veranderen, dus dat dat vind ik goed. Maar het is ook wel een beetje een olietanker.
Speaker 2:Het gaat ook allemaal wel heel heel traag en zo weet je. En ik en ik weet niet weet je, ik ben aan de ene kant dus ook en dat is ook wat Alain zegt van ja, ik vind het wel goed dat ze niet zo niet zo emotioneel, volgens mij zegt hij dat ergens hè? Volgens mij niet zo ja niet zo kortademig, onberekenbaar en overemotioneel. Dus dat vind ik dan prettig weet je wel. Dus niet meegaan met die eerste beste hype.
Speaker 2:Maar soms gaat het ook zo traag dat je dan ook alweer het idee hebt van nu loopt wel achter.
Speaker 1:Ja, dat is een beetje Die ervaring heb ik eigenlijk niet zo of tenminste die liturgische starheid waar hij het over heeft, die die heb ik eigenlijk Nou ja, ik herken die wel, maar die dit is nooit een staa in de weg voor mij geweest tot nu toe.
Speaker 2:Nee, nou, hij noemt ook zijn zijn evangelische inborst wat hem wat hem daarmee moet wat hem doet stuiten. Dus misschien omdat jij zeg maar geen evangelische inborst hebt was het voor jou ook iets minder botsend. Echt waar
Speaker 1:zijn jullie eigenlijk vanuit de MG overgegaan naar de CGK?
Speaker 2:Nou, denk omdat mijn ouders toen gewoon hier in Zwolle kwamen en toen weer de keuze hadden uit al die kerken. Dus volgens mij hebben ze gewoon gekeken van wat is de beste kerk voor onze kinderen denk ik.
Speaker 1:Ja, zolang het dan heeft van geïnformeerd.
Speaker 2:Ja, precies. Ja, ja, ik ik heb ook altijd heel heel veel moeite om dat NGA en CGK nou echt uit elkaar te halen, maar ik denk dat het eigenlijk zoveel op elkaar. Volgens mij is dat gewoon 1, maar dat zal wel weer niet kloppen.
Speaker 1:Nee, nou dat durf ik ook niet helemaal goed uit elkaar te trekken, maar wat ik zelf merk is niet zozeer dus die liturgische starheid die mij in de weg zit, maar wat mij soms wel in de weg zit is dus die veel kleurigheid, waardoor we iedereen, ja iedereen moet bediend worden, maar, waardoor iedereen te weinig krijgt, zou je kunnen zeggen. Dus we moeten variëren. We doen een beetje van dit, en een beetje van dat, en een beetje van zus, en een beetje van zo om het hele palet te bedienen. Het positieve daarvan is, en dat is echt een positief punt, is dat je dus veel variatie hebt. Dus niet zozeer in de liturgie, de dienst heeft vaste onderdelen, maar de toon van zo'n dienst die kan enorm variëren van heel erg ingetogen.
Speaker 1:Er zijn er bijvoorbeeld veel meer. Dus bijvoorbeeld een orgelspel en psalmen en gezangen tot een volledige band met alles erop en eraan en een veel uitzinnigere muziekstemming. Ik vind dat lekker. Je kunt nog zeggen ja, de ene keer sluit het wat minder aan op je eigen gemoedstoestand dan de andere keer. Ja, boei, weet je wel.
Speaker 1:Dat hoort erbij. Maar de veelzijdigheid die spreekt mij enorm aan. Maar als we kijken naar de leer, we maar zeggen, daar heb ik het gevoel dat er minder ruimte is voor veel kleurigheid.
Speaker 2:Ja. Nou, is het ook misschien moet ik nog een aantekening maken dat ik de laatste, denk ik 3 keer dat ik in de NGK was, dat het, dat ik met jou meeging. En dat waren diensten die ook te lang duurde met nadruk op te lang en daar dat ik mijn dus ik denk dat ik ook net de verkeerde te pakken had elke keer, maar ik heb daar nu niet per se een heel goed beeld bij. Ja, ach, maar nee, nou ja, maar goed dat inhoudelijke dat weet jij ook beter dan. Of dat dat daar dan wat minder ruimte voor is.
Speaker 1:Nou, je zou dus zeggen dat die veel kleurigheid als die je overal in door doordrenkt zeg maar, dat je dus ook qua geloofsovertuigingen een enorme veel kleurigheid hebt die omarmd wordt en die dus ook onderkend wordt. Dat er dus ook veel kleurig gepreekt wordt bijvoorbeeld. Of veel kleurig gekozen wordt uit de Bijbel. Welke gedeeltes gaan we eens uitdiepen samen? En dat kan in een kerkdienst verband, kan ook in een soort kring verband zijn, een kleiner verband.
Speaker 1:Maar ja, ik heb toch altijd een beetje het gevoel van ja, er zit een soort impliciete norm van ja, kom je ook weer een beetje op het terrein van kerkjargon van ja, die diezelfde ingestudeerde antwoorden waar ik soms op af knapste bij die orthodoxe PKN kerk waar ik uitkom. Ja, dat heb ik in de eerlijkheid ook nog wel in de NGK kerk, omdat ik denk ja, is dit dan wat je zegt omdat we dit horen te zeggen? Is dit echt wat jij vindt? Of ja het remt mij om vrijuit, ja als je, even aan 1 zijstraat, dan houd ik mijn klep weer. Maar, als je bijvoorbeeld zegt, ja, die Bijbel, hoe zit dat ding nou in elkaar?
Speaker 1:En hoe moeten we dat nou lezen? Ja, daar weet jij natuurlijk veel meer van dan ik, maar dan denk ik nou, dat is een heel interessant gesprek, weet je wel. Maar ik voel toch niet echt veel ruimte om dat nou eens lekker te gaan agenderen. Alsof ik dan aan een hele belangrijke stoelpoot zaag.
Speaker 2:Ja, misschien is die ruimte er wel, maar je voelt hem überhaupt dan niet eigenlijk.
Speaker 1:Dat is het ja. Ik kan niet zeggen hij is er niet, maar ja, aan andere kant kun je zeggen als je hem niet voelt, is hij er misschien ook niet. Of tenminste dan is hij er voor mij niet. Misschien doe ik niet hard genoeg mijn best kun je dan nog stellen natuurlijk.
Speaker 2:Ja, niet om nu al naar een conclusie toe te werken, ik denk ook wel wat je bijvoorbeeld ons in de kerk heb je allemaal kringen. Dat zijn zeg maar gewoon beetje de kerk is te groot dus dan heeft elke wijk heeft zeg maar gewoon als je lid bent van de kerk dan kun je nog in je eigen wijk ook nog wel een groepje mensen vinden. Dan hoef je niet per se het kerkgebouw, maar natuurlijk gewoon wat met met die mensen uit de wijk. Ja. En dat is ook allemaal niet ja, is ook gewoon voor het lenen van een boormachine en gewoon wat oppervlakkige contacten.
Speaker 2:En daar zie je een beetje diezelfde. Hè er zitten gewoon een grote groep die denkt ja ik wil in die wijk wil ik eigenlijk ook wel wat meer dan alleen maar een boormachine lenen. Weet je, ik wil ook wel eens wat discussiëren, maar ja, dat vind een andere groep staat dan op het punt van afhaken weet je wel? Die denkt van ja ja, dan gaat het mij, wordt het mij allemaal wel weer een beetje te dogmatisch en orthodox. Dus dan krijg je een beetje wat jij zegt van die veelkleurigheid die die en die en die diepte dat zal toch altijd wel een beetje inherent zijn aan zo'n aan zo'n grote groep mensen.
Speaker 2:En dan bijvoorbeeld in die kring is dan de oplossing van ja als je dan diepgang wil hebben, ja dan ga je maar naar een aparte kring en die bestaat dan ook daadwerkelijk waarin je ja gewoon andere gelijkgezinden vindt. Nou, dan gaan jullie daar maar de diepte in. En dan laten we die andere kringen gewoon op datzelfde Ja. Klinkt oneerbiedig, een beetje op dat functioneren. Dus ik zit nu ook gewoon een beetje advocaat van de duivel te spelen en denken van ja ja Renko als je gewoon die diepgang wilt dan misschien moet je dat niet helemaal van die kerk verwachten, maar dan moet je gewoon een of andere bijbelcursus gaan doen of zo.
Speaker 2:Of lid worden van een nieuwe koers of
Speaker 1:Luister of
Speaker 2:zo. Nou ja, ik ik bedoel ik ben misschien wat minder van de kerk gaan verwachten en dat ja, dat zou je, dat zou je jammer kunnen vinden. Maar of ik dacht ja, ja, anders word ik wel heel kritisch of zo. Dat klinkt heel raar, maar Ik denk dat
Speaker 1:je een
Speaker 2:beetje goed doet,
Speaker 1:Ja, ik snap wel wat je zegt. En dat is ook wel Ook wel een reden dat ik natuurlijk nog nooit Ik heb nog nooit serieus overwogen om om weg te gaan, ofzo. Om dan te denken van: Nou, er is een andere kerk, daar ga ik het allemaal vinden. Er is heel veel wat mij bindt in die kerk. Maar ja, die Dat is een mooi bruggetje naar die vrijzinnige waar Alemen ook nog over schrijft.
Speaker 1:Hij verwoordt het heel mooi. Hij zegt op een gegeven moment in de vrijzinnigheid mag je de Bijbel gerust tegenspreken. Je mag zelfs openlijk uitkomen voor je twijfels bij de meest fundamentele aspecten van het christelijk geloof. Je mag kritisch zijn op je eigen traditie en openstaan voor de waarde van andere religieuze richtingen. Dat kan bijzonder verrijkend zijn.
Speaker 1:En je kunt vastgelopen in de starre hoeken van het Christendom fijn op adem komen in de vrijzinnigheid. Nou, inderdaad, die vrijzinnigheid die heeft wel een bepaalde aantrekkingskracht op me, omdat ik dit wel zoek. Dus die Nou, ademruimte. Ja, die discussie, die kritiek, die zelfkritiek ook, die breedheid in de kaders zullen we maar zeggen, of het palet, dan niet zozeer dus qua vorm, juist qua inhoud, waar ik dus eigenlijk bij de NGK impliciet van merk, dat is er eigenlijk veel minder. Dat is die vrijzinnige gemeente die daar Ja,
Speaker 2:Omdat je dan soms, omdat je wat je ook zo zegt, omdat je soms het idee hebt dat als jij het over de Bijbel hebt en iemand anders heeft over de Bijbel, dat je gewoon echt of iets compleet anders aan het praten bent. Weet je ook al gebruik je datzelfde woord. Dat geldt soms ook voor God, weet je wel. Dus je denkt altijd ja, diepen we eigenlijk nooit uit. Maar om dat dan weer te bevragen, dat is in de wat orthodoxere kerk toch lastig.
Speaker 2:Ondanks dat je allebei het idee hebt van volgens mij interpreteer je dit heel anders dan dat ik het nu doe. Weet je, omdat en en in zo'n vrijzinnige kerk kan dat allemaal. Dan kun je echt heel ver gaan.
Speaker 1:Ja, dan kan je dus ook op dat fundamentele niveau kan je zeggen, maar wacht even, er zitten als ik jou zo hoor dan doe jij 4 aannames die ik al niet doe. Kunnen we het eerst eens over die 4 aannames hebben. Ja, precies. En niet zozeer om die om die andere per se te overtuigen, maar dat vind ik dan interessant. Hé, maar wacht even, als jij dit zo beleeft of ziet of aanhangt.
Speaker 1:En dan is het ook interessant om daarover te hebben. Dat is die aantrekkingskracht voor mij van die vrijzinnigheid.
Speaker 2:Ja, plus als dit zo als je zo op praat, dan bedenk ik me ook in 1 keer van ja het is natuurlijk ook mooi om dat jij dan weer gedwongen wordt om dan te gaan verwoorden, hè wat je heel vaak waarschijnlijk in je hoofd doet, om dan aan een ander te gaan verwoorden wat je nou precies bedoelt. Dat vind ik altijd heel waardevol, want thuis dan heb je allemaal dingen bedacht en dan denk je ja, ja zo en zo zit het. En dan sta je tegenover iemand uit de kerk en die bevraagt jou dan op die denkbeelden en dan thuis had je het allemaal lekker dicht getimmerd en dan in 1 keer denk je dit heb ik eigenlijk helemaal niet zo heel scherp, weet je wel? En dat komt volgens mij naar boven als je echt durft te vragen naar die fundamentele dingen. Dan moet je echt gaan denken van ja, wat bedoel ik hier nou eigenlijk?
Speaker 2:Ben ik hier wel duidelijk genoeg? Die ander zegt dan gewoon ik snap je niet.
Speaker 1:Ja, nou Ja, ik had er niet bij kunnen verwoorden. Dit is precies wat ik bedoel.
Speaker 2:Ja. Die heb ik gisteravond dus ook voorgelezen. Dat vond ik ook wel wat de valkuilen zijn van de
Speaker 1:Die vrijzinnigheid, die lijkt toch wel een soort onverdraagzame keerzijde te hebben. Alleen die schrijft daarover: Ik sprak een preekvoorziening die mij inlichten over de gang van zaken in de kerk waar ik zou voorgaan. En die preekvoorzieningen zegt dan: Uit onze Vader moet je maar niet bidden, daar heeft mij hier een hekel aan. Het woord Heer zou ik ook vermijden. Je mag uit de Bijbel lezen, maar het hoeft niet.
Speaker 1:Een boeddhistisch verhaal is ook goed. En ik durf het bijna te zeggen, maar voor sommigen hier is ook het woordje God taboe. En dan concludeert hij, hier was ruimdenkendheid naar andersdenkenden toe nagenoeg omgeslagen in een vorm van christelijke zelfhaat. Nou, ik herinner me nu, en misschien dat jij het kan illustreren, onze gezamenlijke ervaring van die kerkdienst die wij jaren geleden bezochten. Het was ook een vrijzinnige protestantse gemeente, als ik me niet vergis.
Speaker 2:Ja, het was meer een soort antroposofie ofzo, toch? Ik weet niet hoe ze heten. Apostolisch? Apostolisch was het volgens mij.
Speaker 1:Ja, apostolisch. Dit zijn woorden waar ik sowieso over struikel. Volgens mij was het
Speaker 2:apostolische genootschap. Nou ja, wij hadden gewoon, wij besloten om een keer iets heel anders te gaan doen en we waren nog nooit binnen geweest. En en wat ik dan grappig vind, want ik ik heb dit dit vrijzinnigheid heb ik ook een heb ik vind ik altijd een beetje zo'n walm van hippie-heid achter zitten, weet je wel. Dus een beetje babyboomers. Weet je wel van die ja, hoe oud zijn die nu tegenwoordig?
Speaker 2:70 of zo.
Speaker 1:Best oud.
Speaker 2:Toen we binnenkwamen? Ik weet nog dat Ik had toen mijn zoontje mee, die was volgens mij vrij jong nog. Ze hadden in geen jaren, hadden ze daar geen kinderoppas meer gehad. Dus ik dacht wat typisch voor die doelgroep die hier ook Was
Speaker 1:wel helemaal verrukt hè weet ik nog.
Speaker 2:Ja, zo helemaal verrukt, maar ik dacht ik vond het ook wel ja ook wel zorgelijk of zo. En en en het het klopte een beetje met wat dat beeld wat ik erbij had. Weet je, dit zijn echt van die mensen die nog de jaren 50 van zich af moesten gooien toen blij waren van dat jukken en toen een soort christelijk light hebben opgezet en en dat steeds meer water bij hebben gevoegd. En ja, ook gewoon een heel hard laffe christenheid genoemd. En heeft eigenlijk zelf dezelfde grote woorden, want die noemt de christelijke zelfhaat.
Speaker 2:Maar ik vind het gewoon, je durft gewoon nergens meer voor te gaan staan weet je. Ik weet nou die dienst ook wij, we snapte er gewoon niks van. Ik weet niet eens meer wat ze zeiden, maar ik denk dat we regelmatig elkaar zaten aan te kijken van hè, wat zijn we nou weer aan het doen? Het was ook heel weet jij het dan nog? Het was echt vaag.
Speaker 2:Nou
Speaker 1:ja, wat ik er van herinner is dat ik dacht van ja, het voelde alsof je praat over God, maar je doet heel erg je best om het geen God te noemen.
Speaker 2:Volgens mij, kan ook herinneren dat het echt weinig werd genoemd.
Speaker 1:Ja, zo niet helemaal niet bijna. Alsof het die ruimdenkendheid, dat wordt bijna een doel op zich. Want op het moment dat je het woord God in de mond neemt, dan is het alsof je dat dan afdwingt. Dus daar wordt om die ervaring althans die wij hadden, werd daar omheen gepraat. Zodat dat dan, dan mag je het zelf invullen.
Speaker 1:Terwijl ja, voor mij, goh, ik geloof dat God bestaat, voor mij hoeven we, kunnen we dat niet gewoon hardop zeggen, weet je wel? Dus als dat dan al niet kan, dan denk je oeh, dan is de gemeenschappelijke gronden ook wel weer beperkt, als dat al niet kan.
Speaker 2:Ja, ja precies. En en het ging natuurlijk heel erg over Het leek ook gewoon heel erg op humanistiek, gewoon humanisme. Het ging natuurlijk heel erg over wat de mens allemaal kan en met met ja, met hulp van de liefde. En en liefde werd dan waarschijnlijk met een hoofdletter geschreven als dat is dan God. Maar dan zonder dat dan zo te benoemen.
Speaker 2:Ja. Ik dacht ja, we vinden elkaar hier wel. Ik denk ook wel dat ik met ieder van hen ook wel zou kunnen praten. En ik en ik geloof ook wel dat en dat ze waarschijnlijk net zoveel vrijwilligerswerk doen als in als in een Groninger kerk zou vinden. Maar het was een beetje die grond waarop dat werd gedaan was allemaal zo vaag, zo ik weet nog dat ik daar een beetje verward naar buiten kwam.
Speaker 2:Ik dacht waar ben ik nou weer naartoe geweest?
Speaker 1:Ja, ja, dat ken ik wel, ja.
Speaker 2:Ja,
Speaker 1:zegt alleen zegt wel van ja, oké, PKN niet, evangelische gemeente niet, gereformeerde gemeente niet, vrijzinnige gemeente niet, ik ben het allemaal niet, ik ben het allemaal wel. Dan natuurlijk wel de vraag zich aan Ja, wat is dan die ideale kerk? En bestaat die dan wel? En is het niet ook heel erg anno 2021 om vooral na te denken hoe jouw ideale kerk er uitziet? Alsof dat dan Ja, alsof dat dan de oplossing is.
Speaker 1:Terwijl, ja, als je als groep bij elkaar bent, noem het een kerk. Als je als groep bij elkaar bent, dan is het naar mijn idee al inherent dat het niet helemaal bij jou zal passen. Maar wat dan wel? Hoe ziet dat voor jou? Wat dan wel?
Speaker 1:Wat is nou een ideale kerk?
Speaker 2:Nou ja, hadden het er net natuurlijk al een beetje over. Ik denk dat dus die ideale kerk dus niet bestaat en dat je je op een gegeven moment dus gewoon prettig voelt. En waarschijnlijk is dat je prettig voelen ook al wat breder. Dus dat zal waarschijnlijk ook wel voor je vrouw en voor je kinderen. Dus je kijkt al wat breder dan jezelf.
Speaker 2:Denken wij het hier allemaal naar ons zin? Dus nog andere vrienden of familie, dat kan ook helpen. En ik heb ook wel een klein beetje, maar dat is dat is wel met de loop der jaren gekomen. Dat is een dat fight or flight, weet je wel? Dat je ik bedoel of je of je gaat zeg maar gewoon zeggen van nou dit is allemaal niet goed en ik ga ervandoor.
Speaker 2:Dus dan dan vlucht je weg. Of je zegt van ja ik vind dit dus belangrijk en het bestaat nog niet. Nou dan ga ik dit toch opzetten? Nou zo ben ik middenkerk gaan zien. Ik denk van oké het is er niet.
Speaker 2:Dan kan ik dan de kerk heel erg de schuld van geven. En ik kan dan heel lang gaan zoeken naar een kerk wat dat onderdeel dan wel heeft, maar dan mis ik waarschijnlijk weer andere dingen. Dus of ik ga daarvoor voor staan. En en zo sprak ik toen een gezin en die dacht heel erg van ja willen we hier nog wel? En die misten vooral Ze waren heel muzikaal.
Speaker 2:Nou die hebben gewoon allemaal muziekteams opgezet. Die zijn die zijn echt goed. Die zijn die hebben echt 4 5 groepjes die allemaal nu zeg maar kerkdiensten begeleiden. Ja en die hebben dus gekozen om te ervoor te gaan vechten. Dus dat vond ik vond het heel tof dat ze dat deden.
Speaker 2:Je had dat andere gezin waar ik over vertelde, die was dan weggegaan en dan merk ik toch wel een beetje dat ik dan neig van ja nee, vluchten is zo makkelijk, weet je wel? En ga je het wel vinden in een andere kerk denk ik dan?
Speaker 1:Het heeft er denk ik ook wel mee te maken, als ik jou zo hoor, maak even een koppeling aan wat je eerder zei. Ik ben ook minder gaan verwachten van die kerk. Dat klinkt dan wat meerslachtig in het hart.
Speaker 2:Misschien Misschien wat realistischer, misschien, hè?
Speaker 1:Ja, je bent ook wat minder snel teleurgesteld als zo van: Ja, mijn behoefte wordt niet voorzien. Alsof dat Alsof je als een soort consument dat kunt ophalen, daar. En als het dan niet lekker genoeg is, dan ga je naar een ander restaurant. Als je er minder van verwacht dan heb je natuurlijk wel meer zelf te doen. Als je dan wel culinair wilt eten en je haalt het niet in het restaurant, dan zul je misschien zelf een avond flink in de keuken moeten staan.
Speaker 1:En dus dat neem ik in ieder geval wel mee Natuurlijk mag je wat verwachten van de kerk maar ja, het zal nooit helemaal aansluiten. Als je je verwachtingen nou reëel houdt en daarnaast jezelf inzet, of dat je dat dan doet Zoals bijvoorbeeld die mensen met dat muziektam. Dat je anderen enthousiasmeert. Of je zegt: Nou, ik ga gewoon een groep van soort gelijkgestemden zoeken die ook ook een bepaalde diepgang of een bepaalde verbreding zoeken. Nou, dat kan dan
Speaker 2:in die
Speaker 1:kerk zijn.
Speaker 2:Maar
Speaker 1:als je een
Speaker 2:tijdje of je kijkt je kinderen en je denkt van hé wat zouden mijn kinderen weet je dat je dat je echt al ook toekomst gericht bezig bent. Dan denk je van wat zouden mijn kinderen nou echt zeg maar leuk vinden om straks te gaan doen. Weet je, hoe kan ik het nou voor hen nou eens? Wat heb ik nou zelf gemist en wat zou ik graag voor hen willen neerleggen? En dan en dan lijkt dan heel egoïstisch dat je dat dan bedenkt vanuit je eigen kinderen.
Speaker 2:Maar ik vind het soms een heel ongemakkelijk manier om te denken van goh wat zou, waar zouden mijn kinderen straks leuk vinden als dat aanwezig zou zijn in de kerk? Of wat heb ik toen zelf gemist? En dat is dan een beetje dat fight voor mij.
Speaker 1:En voor jou zelf dan? Ja,
Speaker 2:zeg maar.
Speaker 1:Ja, en voor jou zelf dan? Want ik vind wat je zegt.
Speaker 2:Ja, ik merkte dat
Speaker 1:ik ken er meer. Ja,
Speaker 2:ik merkte dat het gewoon, ik had zelf toen, ik merkte, ik had gewoon altijd die vragen die jij ook had en die vond ik niet in mijn kerk en toen ben ik gaan studeren. Dus ik ging weg uit als ik terug. En toen merkte ik dat het nog steeds niet was en toen dacht ik ja, maar er moeten hier nog meer personen rondlopen zoals ik die deze vragen ook die deze vragen ook hebben. Dus en toen ben ik echt gewoon ik ben gewoon die groep toen gaan maken. Toen ben ik gewoon en en het eerste jaar kwam ik niet van de grond en toen gewoon doorgezet en toen Dus toen deed ik het wel eerst voor mezelf en toch ook nog wel een beetje de gedachte van ja mijn kinderen zullen wel toch enigszins op mij lijken.
Speaker 2:Dus misschien vinden zij dit ook leuk, maar ik wil dat dit ook nog aan het palet wordt toegevoegd. Het is er al hartstikke veel, Maar ik miste dan ik miste dan een onderdeel en ja, dat wilde ik er gewoon in hebben. Dus dan ik vind dat dat dan soms een manier om dan iets te creëren wat je bij jezelf graag aan deel had genomen. Dat idee.
Speaker 1:Dat klinkt dan toch wat praktischer dan de conclusie, vind ik, die Alene had onderaan zijn artikel. Want hij zet een heel aantal dingen mooi tegenover elkaar, maar daarmee krijgt het voor mij voor een tussentijdse conclusie toch wel een wat utopische gehalte. Want hij zegt dan een fijne kerk heeft liefde voor haar eigen traditie, zonder star gezapig of kritiekloos te zijn. Openheid naar anderen toe, zonder kleurloos te worden. Oog voor de wereld zonder op te houden kerk te zijn, genoeg voorspelbaarheid om rust te bieden in een hectische wereld, genoeg spontaniteit om de boel in de kerk levendig te houden, genoeg adem der eeuwen om Alugustinus te laten knikken, genoeg eigentijdsheid om de Calvijn te laten schrikken.
Speaker 1:Ja, dan gooit heel veel bij elkaar op een bepaald abstractieniveau. Ik vond het een beetje een anticlimax, eerlijk gezegd.
Speaker 2:Ja, ja, dat klinkt net zoiets als van wat je dan Als iemand aan je zou vragen, van toen je nog jong was van hoe ziet je ideale vrouw eruit en dan noem je al die dingen op weet je wel en dat je gewoon ja dat dat palet vind je niet weet je wel. Dus dat dit ook zo ja wat is dit nou? Je gooit gewoon alles wat je Ik
Speaker 1:moet wel zeggen dat ik dan wel dan benieuwd ben nu naar als de ideale vrouw wat dan bovenaan jouw rijtje stond. Maar dat is wel iets voor een andere keer misschien.
Speaker 2:Ja, ja, ja, precies. En ik weet ook niet of ik dit, ik weet ook niet of ze luistert, dus dan misschien een beetje ordinair ook en zo.
Speaker 1:Ja, ja, zijn conclusie is wel, het zijn mooie woorden, maar hij is eigenlijk in de rest van zijn artikel best wel concreet in wat hem aantrok en wat hem ook wel weer deed te besluiten om het elders te zoeken in een andere gemeente en dan hij eindigt vrij hoog over.
Speaker 2:Hij weet, heeft vast best wel concreet, want ik denk, hij is ook werkzaam in dit veld, Ik bedoel, hij is dominee. Dus het kan best wel wat scherper toch? Ik bedoel hij kan het wel best wel, ik denk dat hij het wat opener wilde houden. Maar ik denk als hij wat meer naar zichzelf had getrokken dan ja, dit is inderdaad wat je zegt. Het is gewoon een heel open ja heel
Speaker 1:beetje een dure rommel. Het wordt prima gekund hier, omdat hij de rest ook hele verhaal heeft hij naar zichzelf toe getrokken. Alleen in de conclusie doet hij dat niet.
Speaker 2:Nee, maar dat maakt het gewoon heel breed.
Speaker 1:Maar goed, niettemin. Ik was wel blij met zijn artikel. Het heeft mij in ieder geval geïnspireerd om er een blog over te schrijven. Wij zijn er nu over aan het praten, dus wat dat betreft heeft hij zijn doel ruimschoots behaald misschien.
Speaker 2:Ja, nee, en hij vindt ook altijd vind het mooi, van die woorden, dat je dan inderdaad wat we vaak aan hadden, dus dit dus. Van, wat goed, goed verwoord. Ja, ik snap precies wat je bedoelt. Hoe je dat op papier krijgt, dat is dat is ook wel een gave. Dat vind dat vind ik mooi en dat dat kan hij goed.
Speaker 2:Dus ja, laat hem vooral doorschrijven zou ik zeggen.
Speaker 1:Yes. Hey dank weer voor vanavond.
Speaker 2:Ja, insgelijks En wij zien elkaar pas weer na de zomervakantie hebben we nu besloten.
Speaker 1:Precies. Even een pauze. Ja, we hebben een stop. Dit is de laatste van wij als serie kijkers noemen het maar seizoen 1. Ik weet niet of dit nou echt een soort season finale is om door te om al vast seizoen 2 te willen zien.
Speaker 1:Een soort cliffhanger. Of dat gelukt is weet ik niet. Maar hoe dan ook, wij gaan even lekker vakantie nemen. En ik denk dat wij ergens in september weer met een nieuwe aflevering er zijn.
Speaker 2:Yes, daar sluit ik me bij aan. Nou, fijne kans allemaal, mensen.
Speaker 1:Oké, de groeten, hoi! Doei! Ja, dat was hem dan, De laatste aflevering van dit seizoen van Geloofsvoer Gesprek. Het eerste seizoen, ons debuterende seizoen. Inmiddels 14 afleveringen verder.
Speaker 1:We zijn er trots op. We hopen dat je het plezier hebt geluisterd. Je hebt vast wel eens een aflevering overgeslagen. We zijn je vergeven. We hopen dat je na de zomervakantie weer afstelt op onze fm frequentie ofwel geabonneerd blijft op onze podcast in je favoriete podcast app zoals dat dan heet.
Speaker 1:Voor nu zeg ik dank voor het luisteren en tot de volgende.
